Jak zaksięgować korektę magazynu?

Autor: Joanna Szyszkowska

Dodano: 7 sierpnia 2012
Pytanie: Spółka z o.o. jest płatnikiem VAT i zajmuję się handlem towarami. Prowadzi księgowość na kontach 4 i 5, rachunek ma w wersji porównawczej, natomiast ewidencję księgową - magazyn prowadzi na zasadzie odpisywania w koszty bieżącego okresu zakupionych towarów w cenie zakupu. Wycenę oraz korektę kosztów o wartość stanu robi nie później niż dzień bilansowy (art.17 ust. 2 pkt.4 uor). Jeżeli na koniec 2010 r. stan magazynu wynosił 52.000,00 zł i figuruje na kontach Towary, rozpisany na poszczególne grupy towarowe, a w trakcie roku kupuje towar, który księguje bezpośrednio w koszty na 4 i 2 oraz 5 i 490 to jak powinien prawidłowo zaksięgować korektę magazynu, gdy na koniec 2011 roku stan wynosi 120.000,00 zł?

Upewnij się, jak prawidłowo zaksięgować korektę magazynu. Przeczytaj komentarz eksperta i zwróć uwagę na praktyczne przykłady.

Odpowiedź:

Poniżej zaprezentowano na przykładach wyliczenia księgowe.

Uproszczenia w ramach przyjętych zasad rachunkowości

W świetle art. 4 ust. 4 uor, jednostki gospodarcze mogą - w ramach przyjętych zasad rachunkowości - stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to w istotny sposób ujemnego wpływu na obraz jej sytuacji majątkowej, finansowej oraz na wynik finansowy. Jednym z uproszczeń dla osób prowadzących księgi rachunkowe jest m.in. możliwość prowadzenia ewidencji analitycznej zapasów rzeczowych aktywów obrotowych według zasad wyrażonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 uor. Zasada ta związana jest z odpisywaniem w koszty wartości materiałów, opakowań i towarów na dzień ich zakupu, połączonej z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy.

Jednostka, która zdecydowała się pominąć ewidencję magazynową nabytych materiałów i towarów, odpisuje ich wartość w cenie nabycia bezpośrednio w ciężar kosztów w dacie ich zakupu. Nie później jednak niż na dzień bilansowy, jednostka ma obowiązek ustalania ich stanu oraz dokonania jego wyceny i korekty kosztów o wartość tego stanu. W tym celu niezbędne są informacje na temat cen nabycia zapasów zaliczonych już do kosztów, a niezużytych na dzień bilansowy. W praktyce wykorzystywany jest spis z natury materiałów i towarów na dzień bilansowy, wyceniany według metody FIFO (pierwsze przyszło - pierwsze wyszło). Metoda ta wskazuje bowiem na najbardziej aktualną wartość zapasów rzeczowych aktywów obrotowych, bo według ostatnich cen zakupu.

Stosowanie powyższej metody powoduje, że na początku następnego okresu sprawozdawczego lub bezpośrednio przed ustaleniem i wyceną nowego stanu towarów i materiałów powinno nastąpić rozliczenie wartości towarów i materiałów ustalonej na koniec poprzedniego okresu. W praktyce możliwe jest również przyjęcie zasady korekty kosztów na koniec okresu sprawozdawczego o zmianę stanu (wartości) zapasu towarów i materiałów w stosunku do ich stanu z końca okresu poprzedzającego. Księgowaniu podlegać wówczas będzie jedynie kwota zwiększająca bądź zmniejszająca wartość zapasu.

W świetle powyższego, bilansowy koszt zużycia materiałów i towarów określany jest okresowo na podstawie wyników inwentaryzacji, której częstotliwość określa art. 26 ust. 3 uor. W efekcie wyłącznie roczna korekta kosztów może nie w pełni zapewniać współmierność kosztów i przychodów z okresu na okres, a tym samym zniekształcić niekiedy wynik finansowy. W praktyce więc, metoda odpisywania materiałów i towarów bezpośrednio w koszty znajduje zastosowanie przede wszystkim w jednostkach o niewielkiej i dość jednolitej skali działalności oraz tych gdzie zapasami gospodarują właściciele lub członkowie ich rodzin, a nie pracownicy jednostki.

Ewidencja zakupu materiałów i towarów

Ewidencja zakupu materiałów i towarów dokonywana jest bezpośrednio w ciężar kosztów działalności operacyjnej jednostki poprzez konto zespołu 4 „Zużycie materiałów” oraz konto zespołu 7 „Wartość sprzedanych towarów według cen zakupu (nabycia)”. Do wykazania pozostałego stanu materiałów i towarów na dzień bilansowy lub inny dzień dokonania spisu z natury służą konta zespołu 3 „Materiały” oraz „Towary handlowe”.

Korekta kosztów zakupu materiałów i towarów

W praktyce korekty kosztów zakupu materiałów i towarów można dokonać w dwojaki sposób:

  1. na początek okresu sprawozdawczego dokonać zarachowania w koszty wartości stanu materiałów i towarów na koniec poprzedniego okresu sprawozdawczego zaś właściwy poziom inwentaryzacji wykazać na koniec każdego okresu sprawozdawczego,
  2. pozostawić stan inwentaryzacji z poprzedniego okresu, zaś na koniec nowego okresu rozliczeniowego dokonać jedynie korekty stanu do poziomu rzeczywistego.
Ujęcie w księgach rachunkowych operacji związanych z zakupem materiałów i towarów oraz odpisywaniem ich wartości w koszty w momencie zakupu wraz z korektą kosztów na dzień bilansowy przedstawia schemat 1 oraz przykłady 1-2.

SCHEMAT 1. Ewidencja bilansowa zakupu materiałów i towarów odpisywanych w koszty jednostki

Objaśnienia:

  1. Zakup materiałów na podstawie faktury VAT:
    a) wartość netto (Wn 411),
    b) podatek VAT podlegający odliczeniu (Wn 222-03),
    c) wartość brutto (Ma 202).
  2. Zakup towarów na podstawie faktury VAT:
    a) wartość netto (Wn 721),
    b) podatek VAT podlegający odliczeniu (Wn 222-03),
    c) wartość brutto (Ma 202).
  3. Korekta kosztów o wartość niezużytych materiałów na dzień spisu z natury - zmniejszenie kosztów Wn 310 Ma 411).
  4. Korekta kosztów o wartość niezużytych materiałów na dzień spisu z natury - zwiększenie kosztów (Wn 411 Ma 310).
  5. Korekta kosztów o wartość niesprzedanych towarów handlowych na dzień spisu z natury  - zmniejszenie kosztów (Wn 330 Ma 721).
  6. Korekta kosztów o wartość niesprzedanych towarów handlowych na dzień spisu z natury  - zwiększenie kosztów (Wn 721 Ma 330).

Spółka zajmuje się produkcją brykietu z trocin. Zakup materiału (trociny) odpisuje w koszty w dacie faktury zakupu. Spółka przyjęła kwartalny okres rozliczeniowy do korekty rzeczywistych kosztów zużytych materiałów podstawowych na podstawie kwartalnych spisów z natury . Stan materiałów na dzień 1 stycznia 2011 r. wyniósł 10.000 zł, zaś na dzień 31 grudnia 2011 r.  wyniósł 15.000 zł. Jednocześnie wiadomo, że firma dokonała czerwcu zakupu materiału na kwotę 20.000 zł plus 23% podatku VAT. Spółka przyjęła, że rozliczenie w cieżar kosztów wartości ustalonej na koniec poprzedniego okresu następuje na początku następnego okresu sprawozdawczego (kwartału). Jednostki prowadzi ewidencję w zespole 4 i 5. Ewidencję księgową zdarzeń gospodarczych przedstawia schemat 2.

SCHEMAT 2. Ewidencja księgowa korekty kosztów zużycia materiałów (metoda A)


Objaśnienia:

  1. PK - rozliczenie na dzień 1 stycznia 2011 r. stanu zapasu materiałów z dnia 31 grudnia 2010 r. - 10.000 zł.
  2. Rozliczenie kosztów działalności podstawowej (równolegle do operacji 1) 10.000 zł.
  3. Faktura VAT za trocinę:
    a) wartość netto 20.000 zł,
    b) 23% podatek VAT 4.600 zł,
    c) wartość brutto 24.600.
  4. Rozliczenie kosztów działalności podstawowej (równolegle do operacji 1) 20.000 zł.
  5. PK - ewidencja stanu zapasu materiałów na dzień 31 grudnia 2011 r. - 15.000 zł.
  6. Korekta rozliczenia kosztów działalności podstawowej (równolegle do operacji 5)
* W tej metodzie następuje zawyżenie kosztów w miesiącu w ciągu roku. Dlatego w celu urealnienia podstawy opodatkowania w jednostkach rozliczających zaliczki na podatek dochodowy, zaleca się statystyczne uwzględnienie stanu materiałów z poprzedniego okresu sprawozdawczego, a więc w tym przypadku z dnia 31 grudnia 2010 r.

Na podstawie danych z przykładu 1 - spółka dokonuje korekty kosztów materiałów na koniec okresu rozliczeniowego, na podstawie różnicy stanu zapasów. Ewidencję księgową zdarzeń gospodarczych przedstawia schemat 3.

SCHEMAT 3. Ewidencja księgowa korekty kosztów zużycia materiałów (metoda B)


Objaśnienia:

  1. Faktura VAT za trocinę:
    a) wartość netto 20.000 zł,
    b) 23% podatek VAT 4.600 zł,
    c) wartość brutto 24.600.
  2. Rozliczenie kosztów działalności podstawowej (równolegle do operacji 1) - 20.000 zł.
  3. PK - korekta stanu zapasu materiałów dotycząca zwiększenia wartości na dzień 31 grudnia 2011 r. - 5.000 zł.
  4. Korekta rozliczenia kosztów działalności podstawowej (równolegle do operacji 3).
* W metodzie tej nie ma potrzeby dokonywania jakichkolwiek korekt na potrzeby liczenia miesięcznych zaliczek w podatku dochodowym.
Autor:

Joanna Szyszkowska

Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz