Przepisy o fundacjach rodzinnych coraz bliżej

Sukcesja w firmach to wciąż spore wyzwanie dla rodzimych przedsiębiorstw. Pokolenie przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą w latach 90. XX wieku stoi przed wyzwaniem przekazania biznesu następcom. Aby im pomóc, konieczne jest wprowadzenie ułatwień. Dlatego plany są takie, aby już w pierwszej połowie 2023 roku możliwe było zakładanie w Polsce fundacji rodzinnych. 

Projekt ustawy w tym zakresie  jest efektem bliskiej współpracy Ministerstwa Rozwoju i Technologii z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Sprawiedliwości. W proces byli zaangażowani także przedstawiciele innych urzędów. Aktywny udział brali też przedstawiciele środowiska firm rodzinnych. Jak przekazała wiceminister rozwoju i technologii Olga Semeniuk, dzięki temu w projekcie znalazły się rozwiązania wyważające interesy wszystkich podmiotów, na które będzie oddziaływać ustawa. Dodała też, że tworząc przepisy o fundacji rodzinnej wzorowano się na ustawach obowiązujących w innych krajach, w szczególności Austrii, Niemczech i Liechtensteinie. Podobne fundacje można zakładać w większości krajów europejskich. Założenia były takie, aby zakładanie fundacji rodzinnych w Polsce było nie mniej korzystne niż w innych krajach, zarówno w zakresie wymogów formalnych, jak i kosztów jej prowadzenia.

Podstawowe zalety fundacji rodzinnej to:

• możliwość wycofania się fundatora (przedsiębiorcy) z aktywnego prowadzenia biznesu, bez utraty dochodów.
• finansowe zabezpieczenie członków rodziny,
• oddzielenie spraw biznesowych i rodzinnych,
• utrzymanie majątku w jednych rękach i ochrona majątku,
• efektywne zarządzanie majątkiem i jego pomnażanie,
• planowanie sukcesji w perspektywie wielu pokoleń,
• założenie fundacji i przekazanie majątku do fundacji nie będzie opodatkowane.

By móc to zrobić fundator musi przed notariuszem złożyć oświadczenie o powołaniu fundacji lub sporządzić testament z takim oświadczeniem. Następnie konieczne będzie sporządzenie statutu i przekazanie majątku na fundusz założycielski, a także wpisanie fundacji do prowadzonego przez sąd rejestru fundacji rodzinnych.

Fundatorem będzie mogła zostać osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, a więc m.in. prawo swobodnego dysponowania swoim majątkiem. Fundację rodzinną będzie mogło utworzyć także kilku fundatorów.

Fundacja rodzinna będzie przekazywać środki beneficjentom na ich bieżące potrzeby. Beneficjentami będą mogły być osoby fizyczne, najczęściej członkowie rodziny fundatora, oraz organizacje pozarządowe.

Fundator będzie miał dużą swobodę w określeniu zasad zarządzania fundacją rodzinną, jej funkcjonowania i celu, dla którego została ona powołana. Najczęściej będzie to zapewnienie nieprzerwanego działania firmy oraz zapewnienie środków do życia dla członków najbliższej rodziny. Fundacja rodzinna będzie mogła być ustanawiana na czas określony albo na czas nieokreślony.

Fundacja będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą, polegającą na obrocie majątkiem, w tym udziałami w spółkach, jeśli nie nabywa ich tylko w celu dalszej odsprzedaży, najmie, udzielaniu pożyczek spółkom, w których posiada udziały, lub beneficjentom, obrocie obcą walutą w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji oraz prowadzeniu gospodarstwa rolnego.

Fundacja rodzinna będzie zapewne wykorzystywana głównie przez osoby posiadające spółki handlowe, nie wprowadzamy jednak ograniczeń we wnoszeniu do fundacji rodzinnej przedsiębiorstw, ich zorganizowanych części czy ich poszczególnych składników. Fundacja rodzinna, ze względu na rozwiązanie dotyczące zawężenia prowadzenia działalności gospodarczej, będzie mogła np. wydzierżawić przedsiębiorstwo i podbierać z tego tytułu czynsz.

Przepisy o fundacji rodzinnej pozwalają także uporządkować w rodzinie kwestie prawa do zachowku. Po pierwsze, możliwe będzie zrzeczenie się prawa do zachowku. Po drugie, ta sama osoba uprawniona do wypłat od fundacji rodzinnej i do zachowku będzie mogła otrzymać tylko jedno z tych świadczeń. Ustawa wprowadzi w tym zakresie zakaz czerpania podwójnych korzyści. Po trzecie wprowadzona zostanie ogólna reguła pozwalająca na bardziej elastyczne podejście do zapłaty zachowku. Dopuszczone zostanie rozłożenie zachowku na raty, odroczenie terminy jego płatności, a nawet - w uzasadnionych przypadkach - jego obniżenie.

Planowany termin wejścia nowych rozwiązań w życie to pierwsza połowa 2023 roku.

Źródło:

www.gov.pl