Czy ryczałt za godziny nadliczbowe można zaliczyć na poczet należnego wynagrodzenia za nadgodziny, które nie zostały zrekompensowane dniami wolnymi?

Mariusz Pigulski

Autor: Mariusz Pigulski

Dodano: 29 kwietnia 2009
Pytanie:  Firma transportowa zatrudnia na umowę o pracę kierowców w zadaniowym systemie czasu pracy w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Kierowcy oprócz pensji zasadniczej otrzymują ryczałt za nadgodziny i ryczałt za godz. nocne. Kierowcy nie przekraczają norm czasu pracy, przepracowują około 85-90% normy. Zdarza się, że niekiedy pracują w sobotę i niedzielę, po czym jeśli to możliwe, odbierają za to dni wolne w danym okresie rozliczeniowym. Czy za przepracowane dodatkowe dni wolne, niedziele i święta, które nie zostały zrekompensowane czasem wolnym, należy po zakończeniu okresu rozliczeniowego pracownikom wypłacić wynagrodzenie za przepracowane nadgodziny? Czy na poczet tego wynagrodzenia można „zaliczyć” wypłacony ryczałt za nadgodziny?
Odpowiedź: 

Kierowcy, który wykonywał pracę w dniu dla niego wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego. Kierowcy wykonującemu pracę w niedziele i święta, należy zapewnić przede wszystkim inny dzień wolny od pracy:
- w zamian za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli (jeżeli dotrzymanie tego terminu nie jest możliwe, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego),
- w zamian za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego.

Dopiero kiedy nie będzie możliwości udzielenia pracownikowi dnia wolnego, wówczas należy wypłacić mu wynagrodzenie za przepracowane godziny nadliczbowe.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu nie ma przeciwwskazań, aby pracodawca zaliczył ustaloną wartość ryczałtu za nadgodziny na poczet należnego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe niezrekompensowane dniami wolnymi. Trzeba tu oczywiście pamiętać o tym, by pracownik w żaden sposób nie był stratny finansowo.

Świadczenie pracy przeciętnie przez 5 dni w tygodniu, powinno być standardem dla każdego zatrudnionego, do którego mają zastosowanie przepisy prawa pracy.

Ustawodawca nie przewidział żadnych odstępstw od zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy.

Kierowcy, który ze względu na okoliczności uzasadniające zlecenie pracy nadliczbowej, wykonywał pracę w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy, należy się w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony do końca okresu rozliczeniowego, w terminie z nim uzgodnionym.

Jeśli chodzi o wykonywanie pracy w niedziele i święta, to zgodnie z art. 15111 § 1 Kodeksu pracy (dalej: kp) pracownikowi za taką pracę należy zapewnić przede wszystkim inny dzień wolny od pracy:

- w zamian za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli (jeżeli dotrzymanie tego terminu nie jest możliwe, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego),

- w zamian za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego.

Skutkiem nieudzielenia pracownikowi za pracę, o której mowa powyżej, dnia wolnego, będzie konieczność wypłacenia wyliczonego zgodnie z przepisami prawa pracy wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

I tak, za pracę w dniu wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, która spowodowała przekroczenie przeciętnej, tygodniowej normy czasu pracy, pracownikowi przysługuje prawo do normalnego wynagrodzenia za tę pracę wynikającego chociażby z umowy o pracę, powiększonego o dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia (art. 1511 § 2 kp).

Gdyby praca w dniu wolnym spowodowała też przekroczenie normy dobowej, wówczas należałoby:
- wypłacić za takie godziny wynagrodzenie zwiększone o 50% dodatek lub
- udzielić czasu wolnego na zasadach określonych w art. 1512 Kodeksu pracy, w myśl których w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, udziela mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy, a jeśli z inicjatywą wychodzi zakład pracy, czasu wolnego udziela się najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych.

Jeśli pracownik nie korzystał z dnia wolnego za pracę w niedzielę lub święto, wówczas prócz uprawnienia do normalnego wynagrodzenia ma on prawo do:

- jednego 100% dodatku za każdą godzinę pracy w niedzielę lub święto – jeżeli praca była wykonywana w granicach normy dobowej lub przedłużonego wymiaru dobowego i gdy nie doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej (art. 15111 § 2 kp), albo

- dwóch dodatków – w przypadku równoczesnego przekroczenia normy średniotygodniowej – w wysokości łącznie 200% (art. 15111 § 2art. 1511 § 2 kp).

Jeżeli pracodawca wypłaca pracownikom ryczałt za godziny nadliczbowe, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby zaliczył kwotę tego ryczałtu na poczet należnego wynagrodzenia za nadgodziny, które nie zostały zrekompensowane dniami wolnymi.

Tekst opublikowany: 

29 kwietnia 2009 r.

Mariusz Pigulski

Autor: Mariusz Pigulski

Specjalista w zakresie kadr i płac. Autor licznych opracowań i publikacji z zakresu kadr, rozliczania wynagrodzeń, składek ZUS oraz podatku.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz
Poradnia 48h

Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.