Zmiany w zakresie cen transferowych od 2019 roku – nowe rozporządzenie

W dniu 29 grudnia 2018 r. na podstawie art. 11j ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zostało opublikowane w znowelizowanym brzmieniu rozporządzenie ministra finansów z 21 grudnia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2491).

Rozporządzenie to jest jednym z dwóch rozporządzeń, zastępujących tracące moc 1 stycznia 2019 r., rozporządzenie ministra finansów w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych z 10 września 2009 r.

Warto również podkreślić, że wiele z zaproponowanych w rozporządzeniu zmian jest efektem ujednolicenia lokalnych regulacji dotyczących cen transferowych z Wytycznymi OECD w zakresie cen transferowych dla przedsiębiorstw wielonarodowych i administracji podatkowych.

W pierwszej kolejności celem proponowanych przez ustawodawcę przepisów jest ocena racjonalności zawarcia transakcji kontrolowanej poprzez analizę całokształtu warunków ustalonych bądź narzuconych w transakcjach zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi, a dopiero później badanie kwestii rynkowego poziomu wartości przedmiotu transakcji (ceny, wskaźnika).

Tym samym rekomendowana jest weryfikacja celu, sposobu kalkulacji wynagrodzenia czy też przebiegu transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Ustawodawca wskazuje bowiem, że przepisy rozporządzenia mają mieć również zastosowanie do tzw. „transakcji właściwych” tj. transakcji zastępujących transakcję kontrolowaną, w sytuacjach gdy organy w ramach tzw. recharakteryzacji (ang. recharacterization) uznają, że podmioty niepowiązane w podobnych okolicznościach zawarłyby transakcję inną niż transakcja kontrolowana.

Nowe regulacje przewidują, że podatnik w celu weryfikacji rynkowości transakcji kontrolowanej będzie miał możliwość zastosowania innej metody, w tym technik wyceny, znosząc tym samym wymóg stosowania w pierwszej kolejności metod tradycyjnych.

W uzasadnieniu do rozporządzenia wskazano, że metody oparte o techniki wyceny takie jak: metody dochodowe oparte o dyskontowanie przyszłych korzyści ekonomicznych (np. metoda wartości rezydualnej) czy też metody odkosztowe (np. metoda kosztów odtworzenia) mogą być szczególnie przydatne do ustalania i weryfikowania cen transferowych w transakcjach kontrolowanych, których przedmiotem są trudne do wyceny wartości niematerialne i prawne oraz opłaty z tytułu restrukturyzacji (tzw. „exit fee”).

Jedną z pozytywnych zmian zaproponowanych przez ustawodawcę jest wprowadzenie możliwości dokonania kompensaty niższych dochodów lub straty osiągniętych w roku podatkowym ze zwiększonymi dochodami osiąganymi w trzyletnim okresie obejmującym ten rok obrotowy.

Co więcej, rozporządzenie przewiduje, że podatnicy zawierający transakcje z podmiotami powiązanymi mogą ustalać warunki, tak, aby warunki mniej korzystne od warunków, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane w ramach jednej transakcji mogły być kompensowane przez warunki bardziej korzystne ustalone w innej transakcji zawieranej z podmiotami powiązanymi.

W celu zapewnienia spójności definicji badania metod cen transferowych w polskich regulacjach z definicjami z Wytycznych OECD zostały wprowadzone uproszczenia definicji poszczególnych metod, czy też zmiany nazwy „metody rozsądnej marży” na powszechnie używaną „metodę koszt plus”.

Rozporządzenie reguluje również kwestię restrukturyzacji poprzez doprecyzowanie jej definicji oraz określenie sposobu przeprowadzania analizy porównawczej mającej na celu weryfikację czy dana transakcja zawarta jest na warunkach rynkowych.

Niemniej jednak, nowa definicja restrukturyzacji uzależniająca jej wystąpienie m.in. od zmiany „przewidywanego rocznego wyniku finansowego podatnika przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu, o co najmniej 20% przewidywanego rocznego EBIT, gdyby nie dokonano przeniesienia” może budzić pewne zastrzeżenia.

Przede wszystkim definicja w nowym brzemieniu nakłada na podatników dodatkowe obciążenia związane z przygotowywaniem odpowiednich prognoz finansowych, co będzie się wiązało z wydłużeniem czasu realizacji takich zdarzeń oraz poniesieniem dodatkowych nakładów finansowych. Ponadto, narzucenie okresu 3 letniego do badania restrukturyzacji może prowadzić do sztucznych modyfikacji przewidywanego rocznego wyniku finansowego, mając w szczególności na uwadze, że restrukturyzacja może mieć wpływ na działalność spółki jej podlegającej w okresie dłuższym niż okres 3-letni.

Źródło:

Rozporządzenie ministra finansów z 29 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Paulina Szemiel, menedżer w zespole ds. cen transferowych w KPMG w Polsce