Jakie obowiązki na koniec września mają podatnicy w zakresie cen transferowych

Zgodnie z brzmieniem art. 44 ust. 2 ustawy nowelizującej z 23 października 2018 r. (Dz.U. 2018 r. poz. 2193) - art. 11k - 11r znowelizowanej ustawy o CIT podatnik może stosować do transakcji kontrolowanych realizowanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2017 r., przy czym przepisy te będą miały zastosowanie do wszystkich transakcji kontrolowanych podatnika realizowanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2017r., a podatnik będzie zwolniony z obowiązków dokumentacyjnych na podstawie przepisów obowiązujących w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31grudnia 2017 r.

Wynika z tego, że podatnik może zastosować zwolnienie ze sporządzania dokumentacji cen transferowych przewidziane w art. 11n ustawy o CIT w odniesieniu do wszystkich transakcji zawartych między podmiotami powiązanymi mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium RP, nie prowadzących działalności na terytorium specjalnej strefy ekonomicznej oraz nie odnoszących w danym roku straty podatkowej.

Jakie wymogi ciążą na podatniku, który zdecyduje się zastosować przepisy w nowym kształcie?

Znowelizowane przepisy należy wówczas stosować w całości, a więc zarówno, co do treści dokumentacji podatkowej, jak i treści składanego oświadczenia o jej sporządzeniu.

Zgodnie z zasadami wprowadzonymi od 1 stycznia 2019 r. w zakresie cen transferowych, obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych dotyczy podmiotów powiązanych, które prowadzą wymianę handlową z zagranicą oraz tych, które nie korzystają ze zwolnienia z art. 11n ustawy o CIT.

Każda dokumentowana transakcja powinna zawierać także analizę porównawczą potwierdzającą, że sposób ustalania cen w dokumentowanej transakcji jest zgodny z warunkami rynkowymi, a wiec zaakceptowałby je niezależny podmiot działający na rynku. Od tej zasady są jednak wyjątki, które określić można jako safe harbor.

Ustawodawca przyznał prawo do odstąpienia od sporządzenia analizy dla usług o niskiej wartości dodanej (takich jak usługi w zakresie księgowości czy usługi administracyjno-biurowe), wymienionych w załączniku nr 6 do ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 11f ustawy o CIT, jeżeli narzut na kosztach dla tej usługi nie przekracza 5% (obliczony dla metody koszt plus lub marży transakcyjnej netto, co wynika z art. 11f ust. 1 ustawy o CIT), usługodawca nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby na terytorium raju podatkowego, a usługi te nie są usługami będącymi core działalności usługobiorcy.

Podobne zasady zostały ustanowione dla pożyczek. Zgodnie z art. 11g ustawy o CIT w związku z Obwieszczeniem Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych, jeżeli oprocentowanie pożyczki (ważne: pożyczka musi być zawarta w roku 2019, a safe harbor nie ma zastosowania do aneksów) jest ustalone zgodnie z zasadą stopa bazowa (WIBOR, LIBOR lub EURIBOR, a w przypadku gdy jest on wartością ujemną – wartość bezwzględna stopy bazowej) + marża w wysokości 2%, podatnik nie musi potwierdzać rynkowości transakcji.

Przy wyborze nowych przepisów w sytuacji, gdy podatnik sporządzi dokumentację cen transferowych, należy także złożyć oświadczenie o sporządzeniu takiej dokumentacji o znowelizowanej treści – należy w nim oświadczyć, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona; a ceny transferowe transakcji kontrolowanych objętych lokalną dokumentacją cen transferowych są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Mimo że podatnik zdecyduje się na sporządzanie dokumentacji cen transferowych zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2019 r., obowiązki dotyczące składania oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji za rok 2018 są analogiczne do roku poprzedniego – deklarację CIT/TP mają obowiązek złożyć jednostki, których przychody lub koszty przekroczyły w roku podatkowym równowartość 10 000 000 euro. W przyszłym roku (tj. we wrześniu 2020 r.) formularz CIT/TP zostanie zastąpiony natomiast nowym formularzem TP-R.

Dokumentacja grupowa natomiast zgodnie z nowymi przepisami musi zostać sporządzona do końca dwunastego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego, a do jej sporządzenia zobowiązane są wyłącznie grupy podmiotów łączących swoje sprawozdania finansowe, których skonsolidowane przychody przekraczają w poprzednim roku obrotowym 200 000 000 zł lub jej równowartość.

Przepisy obowiązujące w roku 2018 są analogiczne do przepisów, zgodnie z którymi podatnicy sporządzali dokumentację za rok podatkowy 2017. Zatem do przygotowania dokumentacji lokalnej są zobligowani podatnicy, których przychody lub koszty w poprzednim roku podatkowym przekroczyły 2 mln euro i zawierali oni transakcje z podmiotami powiązanymi powyżej określonych w przepisach progów. W przypadku, gdy łączne przychody przekroczyły w poprzednim roku równowartość:

• 2 mln euro i nie więcej niż 20 mln euro – udokumentowaniu podlegają transakcje powyżej 50 000 euro, powiększone o 5000 euro za każdy 1 mln euro przychodu powyżej 2 mln euro;
• 20 mln euro i nie więcej niż 100 mln euro – próg wyznaczający obowiązek dokumentacyjny wynosi 140 000 euro powiększone o 45 000 euro za każde 10 mln euro przychodu powyżej 20 mln euro;
• 100 mln euro – próg wynosi 500 000 euro.

Zgodnie z ówczesnym art. 9a ustawy o CIT, dokumentację cen transferowych należy sporządzić dla transakcji i innych zdarzeń gospodarczych, które mają istotny wpływ na kształtowanie się dochodu/straty podatnika, tj. przekraczają ustawowy próg. Próg ten należy odnosić do transakcji danego rodzaju zawartych z podmiotami powiązanymi.

Podobnie jak dla nowych przepisów, należy także złożyć oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych, jednak jej treść będzie nieco odmienna – należy oświadczyć wyłącznie, że dokumentacja ta została sporządzona, a powinno ono zostać podpisane przez osoby znające sprawy oraz specyfikę działalności podmiotu gospodarczego. Oświadczenie to w dalszym ciągu należy złożyć do właściwego urzędu skarbowego w wersji papierowej.

Jak wspomniano powyżej, jeżeli przychody lub koszty podatnika przekroczyły 10 mln EUR, ma on obowiązek złożenia deklaracji CIT/TP. CIT-TP składa się wraz z deklaracją podatkową, na opublikowanym przez Ministerstwo Finansów formularzu.

Zgodnie z art. 9a ust. 2d oraz ust. 2i ustawy o CIT, w terminie do dnia złożenia zeznania podatkowego. podmioty powiązane, których przychody lub koszty w poprzednim roku obrotowym w rozumieniu ustawy o rachunkowości przekroczyły równowartość kwoty 20 000 000 EUR, są zobowiązane do przygotowania dokumentacji grupowej.

Przepisy przejściowe pozwoliły podatnikom na wybranie bardziej korzystnych dla nich przepisów w zakresie cen transferowych. Decyzja w tym zakresie jest autonomiczna dla każdego podatnika, co więcej – jest także autonomiczna dla każdego podmiotu wchodzącego w skład grupy kapitałowej. Konsekwentnie można więc stwierdzić, iż stosując "nowe" regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik może skutecznie i co istotne, legalnie w świetle przepisów prawa (tj. po spełnieniu warunków ustawowych), uniknąć obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej dla transakcji zawartych z podmiotami powiązanymi za rok 2018. Wszystkie powyższe uregulowania mają także odzwierciedlenie w przepisach ustawy o PIT.

Sprawdź też:

• O czym warto pamiętać dokumentując transakcje z podmiotami powiązanymi