Sprawdź, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT dla usług budowlanych

Dla powstawania obowiązku podatkowego przy świadczeniu usług budowlanych duże znaczenie ma moment wykonania usługi. Ponieważ najczęstszą formą „zakończenia” robót budowlanych (lub ich części) jest podpisanie protokołu odbioru robót przez wiele lat dominowało stanowisko, że to właśnie ta chwila jest momentem wykonania usług budowlanych (tak w wyroku WSA w Białymstoku w wyroku z 18 listopada 2009 r., I SA/Bk 403/09).

Obecnie jednak orzecznictwo prezentuje odmienne stanowisko.

Dominujący jest pogląd, że za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej uznać należy faktyczny moment wykonania tej usługi, a nie datę sporządzenia protokołu odbioru usługi (dla przykładu wyrok NSA z 18 kwietnia 2013 r., I FSK 943/12).

Przeczytaj także:

Protokół zdawczo-odbiorczy nie wpływa na skutki podatkowe w VAT

W odniesieniu do licznych interpretacji indywidualnych w kwestii powstawania obowiązku podatkowego w usługach budowlanych, stanowisko w tej kwestii zajął Minister Finansów.

W dniu 1 kwietnia 2016 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną (PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141) stwierdzając, że „za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi, tj. dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli usługa jest przyjmowana częściowo) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części – wykonawca zgłasza je do odbioru (w opinii wykonawcy usługi lub ich część są gotowe do ich przyjęcia przez nabywcę usługi)”.

W konsekwencji – jak czytamy w dalszej części tej interpretacji – „w przypadku (…) gdy usługa jest oddawana w całości za moment wykonania tej usługi należy uznać moment faktycznego jej wykonania, tj. dzień, w którym wykonawca w związku z wykonaniem całości określonej umową usługi zgłosił ją nabywcy do odbioru.

Gdy usługa będzie natomiast przyjmowana częściowo — tj. umowa będzie przewidywała cykliczne zapłaty po wykonaniu części usługi budowlanej lub budowlano-montażowej, za moment wykonania części usługi należy wskazać moment, w którym wykonawca faktycznie wykonał część określonej umową usługi (doszło do faktycznego zakończenia części prac) i zgłosił ją nabywcy do odbioru (art. 19a ust. 2 ustawy o VAT).

Specjalnie dla Portalu FK komentuje dr Agata Błaszczyk - doradca podatkowy i właściciel Kancelarii Prawa Podatkowego. Praktyk z ponad 12-letnim doświadczeniem w dziedzinie stosowania prawa i kształtowania strategii podatkowej oraz reprezentowania stron przed organami administracji podatkowej i sądami administracyjnymi.

Przedstawiony przez Ministra Finansów sposób ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego może nie być postrzegany, jako „właściwy” czy „sprawiedliwy” przez wielu podatników. Jest on bowiem utożsamiany prze Ministra Finansów z chwilą zgłoszenia do odbioru prac budowlanych, a nie z chwilą ich odebrania przez inwestora tych prac.

Tymczasem jak wiadomo, czas pomiędzy zgłoszeniem robót do odbioru, a ich ostatecznym odebraniem jest czasami dość długi i w dodatku nie zawsze kończy się ostatecznym odebraniem wykonanych robót. Powoduje to, ze w rzeczywistości może okazać się, że do ostatecznego odbioru robót nie dojdzie, bądź też, że odebrana zostanie tylko część wykonanych prac.

W takiej sytuacji obowiązek podatkowy w VAT i wystawiona faktura niekoniecznie odzwierciedla rzeczywiste roszczenie przysługujące wykonawcy robót względem inwestora. Wydaje się więc, że samo zgłoszenie robót do odbioru niekoniecznie odzwierciedla ich faktyczne wykonanie.

Więcej na BLOGU O PODATKACH.