Od 2019 r. zmiany w opodatkowaniu bonów – sprawdź 7 przykładów dotyczących nowych przepisów

Bony towarowe nie stanowią towarów w rozumieniu VAT, a w konsekwencji ich sprzedaż oraz nieodpłatne przekazywanie nie stanowi podlegających opodatkowaniu VAT dostaw towarów. Czynności takie nie stanowią również świadczenia usług. W konsekwencji obecnie sprzedaż oraz nieodpłatne przekazywanie wszelkiego rodzaju bonów nie podlega opodatkowaniu VAT (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z  5 stycznia 2017 r., nr 2461-IBPP1.4512.748.2016.2.MG).

Dwa rodzaje bonów

Nowe przepisy będą dzielić bony (zdefiniowane w projektowanym art. 2 pkt 38 ustawy o VAT) na dwa rodzaje. Będą to bony jednego przeznaczenia (dalej: BJP) oraz bony różnego przeznaczenia (dalej: BRP).

Za BJP uważany ma być bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy oraz kwota należnego podatku od towarów i usług z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu (zob. projektowany art. 2 pkt 40 ustawy o VAT). Inne bony uważane mają być za BRP (zob. projektowany art. 2 pkt 41 ustawy o VAT).

Oznacza to, że  BJP będą bony, które dotyczą nabycia towarów lub usług o określonej wartości (a w konsekwencji o znanej wysokości podatku VAT należnego) w znanym w momencie emisji miejscu dokonania lub świadczenia.

BRP będą bony uprawniające do nabycia różnych towarów lub usług od różnych sprzedawców (np. bony Sodexo) lub towarów lub usług opodatkowanych różnymi stawkami VAT.

Wątpliwości dotyczą sytuacji, w których sprzedawane bony uprawniają do nabycia różnych towarów lub usług o różnej wartości opodatkowanych według tej samej stawki podatku VAT. W mojej ocenie bony takie będą BRP, gdyż w momencie ich emisji nie jest znana ostateczna kwota podatku VAT należnego z tytułu dostaw tych towarów lub usług (np. ze względu na nabycie towarów lub usług o wartości przekraczającej wartość bonu, co skutkuje zastosowaniem bonu jako bonu zniżkowego, lub nabyciem towarów lub usług o wartości niższe od wartości bonu). Wniosek ten nie jest jednak oczywisty.

Transfer BJP (tj. emisja bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji – zob. projektowany art. 2 pkt 42 ustawy o VAT) dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu uznawany będzie za dostawę towarów lub świadczenie usług, których bon dotyczy. W konsekwencji do opodatkowania VAT dostaw towarów lub świadczenia usług, których dotyczą BJP, będzie dochodzić już w momencie transferu (w szczególności sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania) bonu, a nie z chwilą faktycznego przekazania towarów lub faktycznego świadczenia usług w zamian za taki bon.

Powyższe dotyczyć ma również sytuacji, gdy transferu BJP dokonuje podatnik działający w imieniu innego podatnika. W przypadkach takich transfer bonu ma być uznawany za dostawę towarów lub świadczenie usług, których bon dotyczy, dokonane przez tego innego podatnika, w którego imieniu działa podatnik (zob. projektowany art. 8a ust. 3 ustawy o VAT).

Uregulowany będzie też przypadek, gdy dostawca towarów lub usługodawca nie jest podatnikiem, który działając we własnym imieniu wyemitował dany BJP. W takich przypadkach będzie się uznawać, że ten dostawca lub usługodawca dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, których ten bon dotyczy, na rzecz podatnika, który wyemitował ten bon (zob. projektowany art. 8a ust. 4 ustawy o VAT).

W odmienny sposób będzie traktowany transfer BRP. Transfer takich bonów nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, zaś opodatkowane ma być faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za BRP przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia (zob. projektowany art. 8b ust. 1 ustawy o VAT). A zatem w zakresie tym stan prawny ma się nie zmienić.

Dodany będzie też przepis, zgodnie z którym gdy transferu BRP dokonuje podatnik inny niż podatnik dokonujący transakcji podlegającej opodatkowaniu VAT, każde świadczenie usług, które można wskazać, takie jak usługi dystrybucji lub promocji, podlega opodatkowaniu VAT (zob. projektowany art. 8b ust. 2 ustawy o VAT).

Do wskazanych zmian będzie dostosowanych wiele przepisów VAT. Do najważniejszych w tym zakresie należy zaliczyć dodanie przepisów określających powstawanie obowiązku podatkowego z tytułu czynności dokonywanych w zamian za BRP (zob. projektowane art. 19a ust. 1a, 4a i 4b ustawy o VAT) oraz zasady ustalania podstawy opodatkowania z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych w zamian za BRP (zob. projektowane art. 29a ust. 1a, 1b i 1d ustawy o VAT), jak również z tytułu usługi gotowości do realizacji takich czynności (zob. projektowany art. 29a ust. 1c ustawy o VAT).

Omówione przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2019 r. Będą mieć zastosowanie do bonów wyemitowanych od tego właśnie dnia (zob. art. 2 projektu).

Źródło: projekt z 26 kwietnia 2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług – przekazany do opiniowania.