Prawo do wcześniejszej emerytury i rozwiązanie umowy o pracę

Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Dodano: 27 sierpnia 2012
Pytanie:  W spółce zatrudniona jest od 2. lat kobieta urodzona w 1956 r. Kiedy taka osoba może być objęta programem przejścia na wcześniejszą emeryturę? Jaka forma rozwiązania umowy o pracę będzie najdogodniejsza dla obu stron.

Będąc w ochronnym wieku emerytalnym pracownica mogłaby przystąpić dobrowolnie do programu emerytalnego gdyby taki obowiązywał u pracodawcy (w takich programach zazwyczaj, bowiem przewidziane jest rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron).

Odpowiedź: 

Wydaje się, że w pytaniu chodzi raczej o to, kiedy pracownica, której ono dotyczy - może przejść na wcześniejszą emeryturę, nie zaś o skorzystanie przez pracownicę z tzw. „Programów wcześniejszego przejścia na emeryturę”.

Programy przejścia na wcześniejsza emeryturę obowiązują zazwyczaj u dużych pracodawców, na podstawie układów zbiorowych pracy i przewidują, że pracownik dobrowolnie rozwiąże z pracodawca umowę o pracę w przewidzianym okresie, w zamian natomiast otrzyma odprawę emerytalną, odprawę ze zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników, a także dodatkowe, korzystne dla siebie uprawnienia i świadczenia.

Skorzystać z nich mogą zazwyczaj pracownicy, którzy po odejściu z pracy będą mieli prawo do świadczeń emerytalnych (wcześniejszej lub zwykłej emerytury).

Postanowienia takiego programu muszą być dla pracowników korzystniejsze niż powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy, ponieważ w przeciwnym razie byłyby nieważne z mocy prawa.

Jeżeli pracownica chce z własnej woli przejść na wcześniejszą emeryturę dogodną - dla obydwu stron stosunku pracy - formą rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron lub za wypowiedzeniem dokonanym przez pracownicę.

Warto podkreślić, że również w przypadku dobrowolnego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę w związku z przejściem na wcześniejszą emeryturę - pracodawca ma obowiązek wypłacenia odprawy emerytalnej.

Podkreśla to wyrok Sądu Najwyższego (z 11 stycznia 2001 r., I PKN 187/00, OSNP 2002/18/429), w którym stwierdzono, że: „odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi także w razie przejścia na wcześniejszą emeryturę.”

Pracownica, której dotyczy pytanie, albo już weszła albo niedługo wejdzie w ochronny wiek przedemerytalny (do końca 2012 r. wynosi on dla kobiety 4 lata przed ukończeniem 60 roku życia).

Będąc w ochronnym wieku emerytalnym pracownica mogłaby przystąpić dobrowolnie do programu emerytalnego gdyby taki obowiązywał u pracodawcy (w takich programach zazwyczaj, bowiem przewidziane jest rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron). Natomiast pracownik w ochronnym wieku przedemerytalnym jest chroniony przez wypowiedzeniem umowy o pracę ze strony pracodawcy. Jeżeli pracownik wejdzie w ochronny wiek przedemerytalny w 2012 r. będzie objęty tą ochroną, aż do dnia nabycia prawa do emerytury zgodnie z nowymi przepisami.

- art. 9 § 2 i art. 39 Kodeksu pracy,
- art. 18 ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012, poz. 637).
Tekst opublikowany: 

6 sierpnia 2012 r.

Monika Frączek

Autor: Monika Frączek

Prawnik, autorka opracowań z zakresu prawa pracy. Od 1998 r. była głównym specjalistą w Departamencie Prawa Pracy, w Ministerstwie Pracy i Polityki Od 2003 r. pracowała w Wydziale Legislacji Departamentu Prawa Pracy. Uczestniczyła w pracach legislacyjnych w MPiPS i Parlamencie. Absolwentka Podyplomowego Studium Zbiorowych Stosunków Pracy i Zasobów Ludzkich, w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych prowadzonego na Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat specjalizuje się w praktycznych zagadnieniach prawa pracy. Autorka opracowań z zakresu prawa pracy kierowanych do pracowników kadr i działów personalnych, a także osób zarządzających. Obecnie prowadzi swoją firmę doradczą oraz prowadzi szkolenia z tematyki prawa pracy dla działów kadr, osób zarządzających oraz związków zawodowych, w szczególności z czasu pracy, dokumentacji pracowniczej, zgodnego z prawem zatrudniania i zwalniania pracowników, podnoszenia kwalifikacji zawodowych uprawnień rodzicielskich, problematyki pracy tymczasowej.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz
Poradnia 48h

Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.