Nadwyżka wpływów z opłat za gospodarowanie odpadami oraz za sprzedaż alkoholu

Kielecka RIO odpowiedziała na wątpliwości burmistrza jednego z miast dotyczące niewydatkowanych w poprzednim roku dochodów budżetowych.

Pierwsza dotyczyła tego, czy istnieje obowiązek zaplanowania w budżecie gminy na kolejny rok wydatków – w związku z niewydaniem w poprzednim roku dochodów z wpływów z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

RIO odpowiedziała, że nadwyżka dochodów nad wydatkami w zakresie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi musi być wykorzystana na pokrycie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Taki stan istnieje od lutego 2015 roku. Od tego momentu środki z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, które nie zostały wykorzystane w poprzednim roku budżetowym, powinny być wykorzystane np.:

• na wyposażenie nieruchomości przeznaczonych do celów publicznych w pojemniki przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych,
• ich opróżnianie
• oraz utrzymywanie w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.

Taką regulację można uznać za odstępstwo od określonej w ustawie o finansach publicznych zasady nieprzeznaczania środków publicznych pochodzących z poszczególnych tytułów na finansowanie imiennie wymienionych wydatków, albowiem ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stanowi inaczej.

Druga wątpliwość dotyczyła obowiązku zaplanowania w budżecie wydatków na zwalczanie narkomanii i przeciwdziałanie alkoholizmowi, w związku z niewydaniem w poprzednim roku dochodów budżetowych z tytułu wpływów z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.

Zdaniem RIO tu sprawa wygląda inaczej niż w przypadku gospodarowania odpadami.

Wprawdzie ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wskazuje, że dochody z opłat za zezwolenia wykorzystywane będą na realizację gminnych programów profilaktyki oraz zadań realizowanych przez placówkę wsparcia dziennego (i nie mogą być przeznaczane na inne cele), jednak dotyczy to wpływów i wydatków danego roku.

Ustawa nie zawiera natomiast przepisów obligujących gminę do wydatkowania pozostałych na koniec roku dochodów budżetu z tytułu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w następnym roku budżetowym.

Również ustawy szczególne nie przewidują odrębnego postępowania z niezrealizowanymi wydatkami budżetowymi pochodzącymi z dochodów z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Zastosowanie ma zatem zasada ogólna wyrażona w ustawie o finansach publicznych. Zgodnie z nią niezrealizowane kwoty wydatków wygasają z upływem roku budżetowego. Zatem z dniem 31 grudnia roku budżetowego ustaje prawo do dokonywania wydatków budżetowych oraz zarachowywania dochodów na poczet roku. Pozostałe na koniec roku dochody budżetu z tytułu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych powiększają nadwyżkę budżetową ogólną. W kolejnym roku budżetowym środki te mogą być zaplanowane w budżecie gminy bez żadnych ograniczeń, zgodnie z wolą organu.