Podzielona płatność w jednostkach samorządu terytorialnego

Z początkiem lipca 2018 r. wejdą w życie przepisy art. 108a-108d ustawy o VAT określające mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment). Istotą tego mechanizmu będzie rozdzielenie płatności za nabyty towar lub usługę w taki sposób, że część zapłaty odpowiadająca wartości sprzedaży netto jest płacona przez nabywcę na rachunek bankowy dostawcy, zaś pozostała część odpowiadająca kwocie podatku VAT – na specjalne konto dostawcy (tzw. rachunek VAT), którego środkami dostawca może dysponować w bardzo ograniczony sposób.

Dzięki temu dostawca – zważywszy, że nie otrzymuje całej kwoty brutto od nabywcy na swój zwykły rachunek bankowy – nie będzie mógł przy przeprowadzaniu transakcji gospodarczych mających na celu wyłudzanie podatku VAT szybko zniknąć, zatrzymując dla własnych korzyści podatek VAT należny fiskusowi.

Nie ma wyłączenia stosowania przepisów określających mechanizm podzielonej płatności do jednostek samorządu terytorialnego. W konsekwencji również jednostki samorządu terytorialnego będą obowiązane posiadać rachunki VAT.

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że rachunki VAT banki oraz SKOK-i prowadzić będą do wszystkich rachunków rozliczeniowych z zastrzeżeniem, że dla rachunków rozliczeniowych prowadzonych dla tego samego posiadacza bank lub SKOK prowadzić będzie jeden rachunek VAT, niezależnie od liczby prowadzonych dla tego posiadacza rachunków rozliczeniowych (zob. dodawane z dniem 1 lipca 2018 r. art. 62a ust. 1 i 3 ustawy Prawo bankowe).

Zwrócić należy uwagę, że w przytoczonych przepisach mowa jest o posiadaczach rachunków rozliczeniowych, a nie podatnikach. W konsekwencji uważam, że jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego we własnym imieniu posiadające rachunki bankowe powinny posiadać odrębne rachunki VAT. Z punktu widzenia VAT oznaczać to będzie posiadanie przez jednostki samorządu terytorialnego znacznej ilości (kilkudziesięciu, czasem kilkuset, a nawet kilku tysięcy) rachunków VAT.

Niestety, brak jest jak na razie wyjaśnień Ministerstwa Finansów w tej kwestii.

Wskazać na zakończenie pragnę, że obowiązek tworzenia rachunków VAT obciąża banki i SKOK-i, a nie posiadaczy rachunków. W konsekwencji jednostki samorządu terytorialnego nie muszą podejmować żadnych działań w celu utworzenia rachunków VAT.