Organizacja półkolonii a VAT

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wypowiedział się w sprawie zwolnienia z VAT usług opieki nad dziećmi i młodzieżą. Wnioskodawcą było miasto, rozliczające VAT łącznie ze wszystkimi miejskimi jednostkami budżetowymi.

Jedna z miejskich placówek – zespół szkół - zamierza zorganizować opiekę i wypoczynek dla dzieci i młodzieży szkolnej w formie półkolonii. Dzieci codziennie będą przekazywane przez rodziców, opiekunów pod opiekę szkoły na kilkugodzinne zajęcia. Z tytułu uczestnictwa w półkolonii rodzice będą uiszczać opłaty, z których pokrywane będą koszty wynagrodzeń wychowawców i kierownika półkolonii oraz atrakcje przewidziane w programie, a także posiłki, wyjścia do kina, na basen itp.

Zajęcia edukacyjne związane z umiejętnością współżycia w grupie, odpowiedzialności i profilaktyczne przewidziane w programie półkolonii są ściśle związane z usługą organizacji półkolonii.

Zarówno posiłki, bilety do kina, jak i przejazdy wynajętym na ten cel autokarem szkoła nabywa od innych podmiotów dla bezpośredniej korzyści uczestników półkolonii. Towary i usługi nabywane przez szkołę od innych podmiotów są niezbędne do wykonania usługi podstawowej – organizacji półkolonii.

Powstało więc pytanie - czy opisane usługi mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług? 

Po pierwsze, dyrektor KIS rozjaśnił kwestię rozliczeń tzw. świadczeń złożonych. Za Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wskazał, że gdy dana transakcja obejmuje kilka czynności trzeba ustalić, czy składa się z dwóch lub więcej odrębnych, czy też z jednego świadczenia.

Świadczenie złożone (kompleksowe) będzie występowało wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności wykonywanych na rzecz jednego nabywcy będzie miała charakter świadczenia podstawowego i pomocniczego (lub świadczeń pomocniczych), a zatem takich, które umożliwiają skorzystanie (względnie lepsze skorzystanie) ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można, bez popadania w sztuczność, rozdzielić, tak że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy – wówczas świadczenia takie powinny być raczej traktowane jako dwa niezależnie opodatkowane świadczenia.

W omawianym przypadku szkoła (miasto) wykonuje kompletną usługę, której będzie dotyczyć umowa zawarta z usługobiorcą i za taką usługę będzie ustalona opłata. 

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w przepisach o systemie oświaty oraz ustawy – Prawo oświatowe oraz przez podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi w wieku do 3 lat. 

Zwolnienie to ma zatem charakter podmiotowo-przedmiotowy. Szkoła spełnia przesłankę podmiotową, jednakże, dla zastosowania zwolnienia konieczne jest również spełnienie przesłanki przedmiotowej. 

W ramach organizowania półkolonii szkoła świadczy usługi we własnym zakresie polegające na zorganizowaniu i prowadzeniu zajęć edukacyjnych i opieki nad dziećmi. Szkoła będzie świadczyła usługi wychowawcze i edukacyjne na podstawie przygotowanego i zatwierdzonego przez kierownika półkolonii programu zajęć.

Gmina, świadcząc za pośrednictwem szkoły opisane we wniosku usługi organizacji wypoczynku w postaci półkolonii (w tym posiłki, wyjścia do kina, na basen), wykonywane w formach i na zasadach określonych w przepisach ustawy o systemie oświaty spełnia zatem również przesłankę przedmiotową, o której mowa art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT.