Pytanie: Spółka jest zobowiązana do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych i sporządza go metodą pośrednią, wykazując w tym sprawozdaniu dane za rok bieżący i za rok poprzedni. Prosimy o wyjaśnienie naszych wątpliwości dotyczących wykazywania w RPP (w których pozycjach i w jaki sposób) w roku bieżącym i poprzednim różnic kursowych z wyceny środków pieniężnych. Różnice kursowe z wyceny środków pieniężnych są stornowane pod datą 1 stycznia - ich wpływ na wynik jest nieistotny.

Podobnie jak w przypadku wyceny zobowiązań czy należności, tak i wycena środków pieniężnych stanowi operację niepowodującą przepływów gotówki, w związku z czym w cash flow wycena tego rodzaju eliminowana jest z wyniku finansowego. Na skutek eliminacji różnic kursowych pochodzących z wyceny środków pieniężnych powinno dojść do …

Odpowiedź:

Skutki wyceny środków pieniężnych należy wykazać w korekcie A.II.2. „Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych”. Zasady ujmowania różnic kursowych przedstawiam na przykładzie.

Korekta A.II.2. „Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych” obejmuje m.in. różnice kursowe pochodzące z wyceny środków pieniężnych, zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie walutowej jednostki. Podobnie jak w przypadku wyceny zobowiązań czy należności, tak i wycena środków pieniężnych stanowi operację niepowodującą przepływów gotówki, w związku z czym w cash flow wycena tego rodzaju eliminowana jest z wyniku finansowego. Na skutek eliminacji różnic kursowych pochodzących z wyceny środków pieniężnych powinno dojść do niezgodności między bilansową zmianą stanu środków pieniężnych a sumą przepływów netto w cash flow.

Przyczyny tych rozbieżności należy wyjaśnić w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień.

W celu prawidłowego sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych należy pamiętać, że w pozycji F. „Środki pieniężne na początek okresu” oraz w pozycji G. „Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D)” powinna być prezentowana wartość środków pieniężnych na poziomie wartości historycznej pieniądza, tj. w przeliczeniu na złote, przy zastosowaniu kursów z dnia powstania.

PRZYKŁAD

Jednostka na 31 grudnia 2009 r. posiadała na rachunku walutowym 100.000 euro wycenione po 4,30 zł/euro. Kurs historyczny powstania środków pieniężnych wyniósł 4 zł.

Jednostka w bieżącym okresie sprawozdawczym:

Pod datą 1 stycznia 2010 r. przeprowadziła storno wyceny z 31 grudnia 2009 r. Kwota minus 30.000 zł.
Na 31 grudnia 2010 r. wyceniła 100.000 euro po kursie 4,50 zł/euro. Różnice kursowe wyniosły plus 50.000 zł.

W celu lepszego zobrazowania zakłada się, że nie wystąpiły inne operacje poza opisanymi.

Pierwotnie uznany wynik finansowy o kwotę plus 20.000 zł (-30.000 + 50.000) został następnie doprowadzony do poziomu kasowego. Doprowadzenie wyniku memoriałowego do wyniku kasowego zrealizowano poprzez wykazanie w pozycji A.II.2 „Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych” kwoty minus 20.000.

Eliminując operację niepieniężną, w postaci wyceny środków walutowych, przepływy pieniężne netto doprowadzono do kwoty 0 zł, co odpowiada kwocie faktycznie wydatkowanej. Następnie w pozycji „Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych”, uszczegółowiającej pozycję E. „Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych”, wykazano kwotę plus 20.000 zł.

A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej	Kwota
I. Zysk (strata) netto	20.000
II. Korekty razem:	-20.000
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	-20.000
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)	0
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy	0
II. Wydatki	0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)	0
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy	0
II. Wydatki	0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)	0
D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III+/-B.III+/-C.III)	0
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:	20.000
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	20.000
F. Środki pieniężne na początek okresu	400.000
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:	400.000
- o ograniczonej możliwości dysponowania

Podstawa prawna:

- Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” przyjęty uchwałą nr 3/10 Komitetu Standardów Rachunkowości z 23 lutego 2010 r.

Tekst opublikowany:

26 maja 2011 r.

Autor: Paweł Sałdyka

Praktyk, wspólnik i założyciel Biura Rachunkowego Avimar Audyt Sp. z o.o., autor i konsultant publikacji poświęconych tematyce prawa bilansowego i podatkowego, specjalista w dziedzinie przepływów pieniężnych i leasingu. Jako wykładowca dotychczas prowadził szkolenia w ramach współpracy z Polską Akademią Rachunkowości SA, ROKK przy Izbie Skarbowej w Krakowie, Dolnośląskim Oddziałem Krajowej Izby doradców Podatkowych, SEKA SA, Lukas Bankiem SA i Europejskim Funduszem Leasingowym SA. Doświadczenie zdobył m.in. jako księgowy w międzynarodowym koncernie, działającym na rynku elektroniki użytkowej, jako główny księgowy w spółce zajmującej się produkcją ekskluzywnej odzieży damskiej, oraz w trakcie rewizji sprawozdań finansowych i bieżących konsultacji w zakresie prawa bilansowego i podatkowego.