Pytanie:
Jesteśmy komendą powiatową PSP. Komendant, realizując swoje zadania związane z kierowaniem komendą powiatową, podejmuje gości. Chciałby ich poczęstować kawą, herbatą oraz ciastem. To samo dotyczy organizowanych przez niego odpraw służbowych. Chciałby również kupować puchary i nagrody dla zwycięzców organizowanych przez siebie zawodów sportowych. W Komendzie Wojewódzkiej PSP istnieje decyzja w sprawie wydatków reprezentacyjnej i okolicznościowych dla KW PSP na podstawie art. 53 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa, oraz art. 12 ust. 5 pkt 1 ustawy o PSP. Czy komendant powiatowy może wydać decyzję w sprawie wydatków reprezentacyjnych i okolicznościowych i dokonywać zakupu kawy, herbaty, ciasta, wiązanek jubileuszowych, pucharów na podstawie art. 13 ustawy o PSP?
Odpowiedź: Wydatki jednostki (zgodnie z art. 44 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych) muszą być przewidziane w planie finansowym. Istotny jest również rodzaj wydatku, a te wymienione w pytaniu nie znajdują oparcia w obowiązujących przepisach. Komenda wojewódzka jest państwową jednostką budżetową. Komendant powiatowy PSP nie posiada wydatków reprezentacyjnych i okolicznościowych. Wydatki okolicznościowe, sfinansowane z dotacji celowej, mogą zostać uznane za niecelowe, ponieważ nie wynikają z zadań.
Zadania Komend Powiatowych Państwowej Straży Pożarnej są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej, a ich finansowanie następuje ze środków budżetu państwa. Koszty związane z funkcjonowaniem Państwowej Straży Pożarnej są pokrywane z budżetu państwa w formie dotacji celowej z budżetu państwa.
Należy zwrócić uwagę na kwestię kosztów w komendzie powiatowej. Otóz koszty związane z funkcjonowaniem Państwowej Straży Pożarnej na obszarze powiatu są pokrywane z dotacji celowej z budżetu państwa.
Wydatkowanie dotacji celowej tylko na określone zadania
Środki (dotacji celowej) mogą być przeznaczane na realizację zadań, które ustawodawca wymienił w art. 13 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Jest to:
- kierowanie komendą powiatową (miejską) Państwowej Straży Pożarnej,
- organizowanie jednostek ratowniczo-gaśniczych,
- organizowanie na obszarze powiatu krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego,
- dysponowanie oraz kierowanie siłami i środkami krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze powiatu poprzez swoje stanowisko kierowania,
- kierowanie jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej z obszaru powiatu do akcji ratowniczych i humanitarnych poza granicę państwa, na podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów i porozumień międzynarodowych,
- analizowanie działań ratowniczych prowadzonych na obszarze powiatu przez podmioty krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego,
- organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczej,
- współdziałanie z komendantem gminnym ochrony przeciwpożarowej, jeżeli komendant taki został zatrudniony w gminie,
- współdziałanie z komendantem gminnym związku ochotniczych straży pożarnych,
- rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,
- opracowywanie planów ratowniczych na obszarze powiatu,
- nadzorowanie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych,
- wykonywanie zadań z zakresu ratownictwa,
- wstępne ustalanie przyczyn oraz okoliczności powstania i rozprzestrzeniania się pożaru oraz miejscowego zagrożenia,
- organizowanie szkolenia i doskonalenia pożarniczego,
- szkolenie członków ochotniczych straży pożarnych,
- inicjowanie przedsięwzięć w zakresie kultury fizycznej i sportu z udziałem podmiotów krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze powiatu,
- wprowadzanie podwyższonej gotowości operacyjnej w komendzie powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej w sytuacji zwiększonego prawdopodobieństwa katastrofy naturalnej lub awarii technicznej, których skutki mogą zagrozić życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, oraz w przypadku wystąpienia i utrzymywania się wzmożonego zagrożenia pożarowego,
- współdziałanie z zarządem oddziału powiatowego związku ochotniczych straży pożarnych,
- przeprowadzanie inspekcji gotowości operacyjnej ochotniczych straży pożarnych na obszarze powiatu, pod względem przygotowania do działań ratowniczych,
- realizowanie zadań wynikających z innych ustaw.
Katalog ten jest zamknięty, a zakupu kawy, herbaty, ciasta, wiązanek jubileuszowych, pucharów nie można zakwalifikować do wymienionych zadań, na które jednostka otrzymała środki. Komenda powiatowa wykonuje zadania zlecone i tylko na to otrzymuję środki.
Uwaga na dyscyplinę finansową
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na dyscyplinę finansową, jest to zbiór zasad regulujących sposób gospodarowania środkami publicznymi. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych wymienia działania lub zaniechania w tym zakresie, które mogą skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności.
Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ponosi osoba, która czyn popełniła. Aby mówić o odpowiedzialności, danej osobie musi być przypisana wina.