Czy w świadectwie pracy należy zamieścić informację o wykonywaniu przez pracownika pracy w szczególnych warunkach?

Autor: Zuzanna Turowska

Dodano: 7 marca 2007

Pytanie: Prowadzę zakład mechaniki pojazdowej (pracujemy na obrabiarkach), od 8 lat zatrudniam pracownika na stanowisku szlifierz. Pracownik ten ma 62 lata i razem z okresem zatrudnienia u mnie będzie miał przepracowane w warunkach szczególnych 15 lat. Pracownik zamierza złożyć wniosek w ZUS o przyznanie wcześniejszej emerytury. Czy okres pracy w mojej firmie będzie wliczony pracownikowi? Czy muszę wpisać w świadectwie pracy, że pracownik ten pracował w szczególnych warunkach? – pyta przedsiębiorca z Warszawy.

Pytanie: Prowadzę zakład mechaniki pojazdowej (pracujemy na obrabiarkach), od 8 lat zatrudniam pracownika na stanowisku szlifierz. Pracownik ten ma 62 lata i razem z okresem zatrudnienia u mnie będzie miał przepracowane w warunkach szczególnych 15 lat. Pracownik zamierza złożyć wniosek w ZUS o przyznanie wcześniejszej emerytury. Czy okres pracy w mojej firmie będzie wliczony pracownikowi? Czy muszę wpisać w świadectwie pracy, że pracownik ten pracował w szczególnych warunkach? – pyta przedsiębiorca z Warszawy.


Odpowiedź: Jeżeli pracownik wykonywał u Pana pracę w szczególnych warunkach, powinien Pan zawrzeć taką informację w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.


Proszę zwrócić uwagę, że według definicji zamieszczonej w art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. nr 39, poz. 353 ze zm., dalej określana ustawą emerytalną) dla celów ustalenia uprawnień do emerytury – za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Rodzaje prac uznanych w poszczególnych działach gospodarki za prace w szczególnych warunkach wymienione są w wykazach stanowiących załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 ze zm.).

Prawo do emerytury „wcześniejszej” może nabyć pracownik, który udowodni okresy składkowe i nieskładkowe 25 lat mężczyzna (20 lat kobieta), w tym co najmniej 15 lat, a w niektórych przypadkach - 10 lat – pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.


Proszę zauważyć, że nie ma znaczenia status pracodawcy - państwowy czy prywatny.

Nie jest zatem ważne, czy praca w szczególnych warunkach wykonywana jest lub była wykonywana u prywatnego, czy u „uspołecznionego” pracodawcy.

Ważne jest natomiast, aby praca w szczególnych warunkach wykonywana była na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.


A zatem, jeżeli pracownik wykonywał u Pana pracę w szczególnych warunkach, powinien Pan zawrzeć taką informację w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (§ 2 ww. rozporządzenia) albo w świadectwie pracy.

Świadectwo takie powinno być wystawione na podstawie akt kadrowych (osobowych) pracownika.

Przy wystawianiu takiego świadectwa powinien Pan powołać się na wykaz stanowisk zamieszczony w wykazie A będącym załącznikiem do wymienionego rozporządzenia oraz wskazać, na jakim stanowisku zatrudniony był pracownik.


Wszystkie dane i informacje zawarte w świadectwie pracy powinny być zgodne z dokumentacją źródłową znajdującą się w aktach osobowych pracownika.

Kopię świadectwa pracy (zaświadczenia) należy przechowywać w aktach osobowych pracownika.

Ponadto według postanowień Kodeksu pracy (art. 97 Kodeksu pracy, dalej kp) pracodawca jest zobowiązany do wystawienia świadectwa pracy zgodnego ze stanem faktycznym, w którym stwierdza m.in. okres (bądź okresy) pracy, rodzaj wykonywanej pracy, zajmowane stanowiska, a także informacje niezbędne do ustalenia uprawnień z ubezpieczenia społecznego.


Stosownie do powyższych dyspozycji wynikających z Kodeksu pracy należy w świadectwie (bądź zaświadczeniu wystawionym do celów ustalenia prawa do emerytury) zamieścić także:

  1. okres (bądź okresy) wykonywania pracy w szczególnych warunkach,
  2. okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy,
  3. okresy pobierania zasiłków chorobowych i świadczenia rehabilitacyjnego,
  4. okresy korzystania z urlopów bezpłatnych oraz
  5. inne okresy nieświadczenia pracy, za które pracownik nie otrzymał wynagrodzenia lub świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Kopię świadectwa pracy należy przechowywać w aktach osobowych pracownika.

Dodam, że stosownie do postanowień Kodeksu pracy (art. 209 kp) pracodawca rozpoczynający działalność jest zobowiązany do zawiadomienia na piśmie właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.


Podstawa prawna:

- ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. nr 39, poz. 353 ze zm.),

- rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 ze zm.),

- Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).


Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Wydziału w Departamencie Świadczeń Emerytalno-Rentowych Centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych


Odpowiedź udzielona: 5 marca 2007 r.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz
Poradnia 48h

Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.