Resort finansów szykuje kolejną reformę w zakresie cen transferowych

Pojawiają się również rozwiązania, które do tej pory nie występowały w polskich przepisach. Nowy akt prawny ma być odpowiedzią ustawodawcy na postulat uproszczenia przepisów i zmniejszenia obciążeń administracyjnych, a także ma umożliwić organom podatkowym skuteczniejsze badanie stosowanych cen transferowych.

Poniżej omawiamy kluczowe zmiany, które mają wejść w życie w styczniu 2019 r. i będą dotyczyć transakcji za ten rok. Zatem w praktyce będą miały zastosowanie do dokumentacji sporządzanej dopiero w 2020 r.

Jedna z najistotniejszych zmian proponowanych przez resort finansów dotyczy sposobu ustalania obowiązku dokumentacyjnego.

Ponadto, Ministerstwo doprecyzowuje, że wartości progów nie uwzględniają podatku od towarów i usług. Warto podkreślić, że dla wszystkich transakcji, których wartość przekroczy proponowane progi podatnik będzie zobowiązany do przygotowania analizy danych porównawczych.

Dziś obowiązkiem objęte są transakcje o wartości od 50 tys. do 500 tys. euro. Dla wielu podatników oznacza to zwolnienie z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych.

Projekt ustawy na stałe wydłuża termin na przygotowanie lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenie oświadczenia o jej sporządzeniu z 3 do 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Ponadto, okres na przygotowanie dokumentacji grupowej wyniesie 12 miesięcy od zakończenia roku podatkowego.

Na uwagę zasługuje wprowadzenie do polskiego prawa uproszczonych zasad rozliczeń dzięki instytucji safe harbours. Są to rozwiązania, których zastosowanie daje podatnikowi pewność, że stosowana przez niego cena zostanie uznana za rynkową, jeżeli będzie przestrzegał on określonych warunków. Uproszczone rozliczenia zostały przewidziane dla niektórych transakcji dotyczących pożyczek oraz usług o niskiej wartości dodanej.

W przypadku pożyczek obowiązujących pomiędzy podmiotami powiązanymi, fiskus odstąpi od określenia ich oprocentowania po spełnieniu następujących warunków:

—   oprocentowanie zostanie ustalone w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu Ministra Finansów,

—   nie stosuje się dodatkowych opłat związanych z obsługą pożyczki,

—   pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat, oraz

—   łączny poziom zobowiązań/należności z tytułu kapitału pożyczek z pomiotami powiązanymi liczony odrębnie dla pożyczek otrzymanych i udzielonych wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł.

Pod pewnymi warunkami organy odstąpią także od określenia wysokości wynagrodzenia za usługi o niskiej wartości dodanej. Pod tym pojęciem rozumie się takie usługi, które nie są zasadniczym przedmiotem działalności danego podmiotu, czyli usługi o charakterze pomocniczym. Za usługi o niskiej wartości dodanej w niektórych sytuacjach mogą być uznane m.in. księgowe, kadrowe czy informatyczne.

Jednym z warunków skorzystania z możliwości uproszczonych rozliczeń w przypadku transakcji dotyczących usług o niskiej wartości dodanej jest zastosowanie odpowiedniego poziomu narzutu, a dokładniej, jeżeli zastosowany narzut wyniesie nie więcej niż 5% kosztów (w przypadku ich nabycia) oraz nie mniej niż 5% kosztów (w przypadku świadczenia usług).

Spełnienie powyżej opisanych warunków zwalnia z obowiązku przygotowania analizy benchmarkingowej i daje pewność, że rynkowy charakter stosowanego wynagrodzenia nie będzie kwestionowany. Należy pamiętać, że instytucja safe harbours, nie ma zastosowania do transakcji zawieranych z podmiotami mającymi siedzibę w tzw. rajach podatkowych.

Co więcej, projekt przewiduje dwa nowe zwolnienia dokumentacyjne. Obowiązkiem dokumentacyjnym nie będą objęte transakcje, które w całości i trwale nie stanowią przychodu lub kosztów uzyskania przychodów oraz transakcje kontrolowane, których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych.

Pośród pozytywnych zmian, które ułatwią sporządzenie dokumentacji należy również wymienić ujednolicenie pojęć i definicji w celu ograniczenia potencjalnych sporów interpretacyjnych oraz wprowadzenie możliwości zastosowania innych, niż określone w ustawie, metod ustalania cen transferowych, w tym możliwość zastosowania techniki wyceny.

Wiele kontrowersji budzi nowe prawo, które przewiduje sytuacje, w których organy podatkowe mogą uznać, że w określonych warunkach dana transakcja nie zostałaby zawarta (ang. non-recognition) lub zostałaby zastąpiona inną transakcją (ang. recharacterization) oraz zastosować inną niż podatnik metodę kalkulacji wynagrodzenia.

W praktyce, oznacza to, że urząd skarbowy będzie mógł zmienić klasyfikację transakcji i doszacować dochód w oparciu o własną interpretację ustalonych warunków gospodarczych.

Co do zasady, takie rozwiązanie jest zbieżne z wytycznymi OECD w zakresie zapobiegania erozji podstawy opodatkowania oraz przerzucaniu zysków (ang. BEPS), jednak kluczowy jest sposób jego zastosowania. De facto, dopiero odrębne rozporządzenie ma określić okoliczności i sytuacje uprawniające organy do określenia dochodu lub straty podatnika.

Obowiązek składania sprawozdań CIT-TP i PIT-TP (które notabene w obecnej formie obowiązują dopiero od 6 lipca br. kiedy to zostało opublikowane rozporządzenie publikujące najnowszą wersję sprawozdań) zostanie zastąpiony przez złożenie w formie elektronicznej tzw. informacji o cenach transferowych (TP-R).

Ustawodawca nie określił jeszcze, jakie dane powinny znaleźć się w nowym formularzu, jednak deklaruje, że będzie on bardziej przyjazny, choćby z uwagi na fakt, że nie będzie wymagał od podatników gromadzenia i przetwarzania informacji innych niż dane stale dostępne podatnikowi.

Podatnicy należący do podatkowej grupy kapitałowej sporządzającej skonsolidowane sprawozdania finansowe będą zobligowani do sporządzenia dokumentacji grupowej, jeśli skonsolidowane przychody grupy przekroczą 200 mln PLN.

Nowe prawo stanowi odpowiedź na szereg wątpliwości dotyczących obecnie obowiązujących przepisów, jak, m.in., kto powinien sporządzić taką dokumentację; jak traktować przypadki, gdzie udziałowcem jest np. fundusz inwestycyjny; bądź czy spółka będąca joint venture niezależnych grup kapitałowych ma obowiązek przygotowania dokumentacji grupowej.

Pozytywną zmianą jest możliwość wykorzystania przez podatnika dokumentacji grupowej sporządzonej przez inny podmiot z grupy także w języku angielskim. Tłumaczenie będzie należało przedłożyć organom wyłącznie na ich wyraźne żądanie w ciągu 30 dni.

Należy pamiętać, że wykorzystanie dokumentacji grupowej w języku angielskim nie zwalnia z obowiązku spełnienia przez tę dokumentację wymogów wynikających z polskiej ustawy.

Szczegółowy zakres informacji, które powinna zawierać dokumentacja Master File zostanie zaktualizowany poprzez odpowiednie rozporządzenie. Ustawodawca zaznacza, że wymogi dokumentacyjne powinny w większym zakresie odzwierciedlać koncepcję BEPS.

Dodatkowo, projekt porusza kwestie dotyczące m.in. korekt cen transferowych czy limitów dla celów ustalenia kosztów podatkowych.

Projekt nowelizacji został skierowany do konsultacji społecznych. Resort finansów informuje, że zmienionej ustawie będzie towarzyszył pakiet rozporządzeń wykonawczych, których projekty zostaną przedstawione prawdopodobnie we wrześniu.

Monika Palmowska, partner w zespole ds. cen transferowych w KPMG w Polsce

Karolina Górniak, ekspert w zespole ds. cen transferowych w KPMG w Polsce