Oprocentowanie nadpłat ma być bardziej korzystne dla podatników

Resort finansów pracuje nad nowelizacją Ordynacji podatkowej. Jej celem jest implementacja do wspomnianej ustawy wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 8 czerwca 2023 r. w sprawie C-322/22 (Dz. Urz. UE.C.2023.261.19). W wyroku tym TSUE orzekł o niezgodności z prawem unijnym polskich przepisów, pozwalających na ograniczenie bądź odmowę oprocentowania nadpłat wynikających z orzeczenia tego trybunału.

Przypomnijmy, że zgodnie z zakwestionowanymi przepisami (a konkretnie art. 78 § 5 Ordynacji podatkowej), w odniesieniu do nadpłat powstałych w wyniku orzeczenia TSUE, oprocentowanie przysługuje za okres od dnia powstania nadpłaty do:

• dnia jej zwrotu – pod warunkiem złożenia przez podatnika wniosku o zwrot nadpłaty przed terminem albo w terminie 30 dni od dnia publikacji sentencji orzeczenia w Dzienniku Urzędowym UE (względnie od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub w części akt normatywny),
• 30. dnia od dnia publikacji sentencji orzeczenia w Dzienniku Urzędowym UE (lub od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub w części akt normatywny) – jeżeli wniosek o zwrot nadpłaty został złożony po upływie 30 dni od dnia publikacji sentencji orzeczenia w Dzienniku Urzędowym UE  (lub od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub w części ten akt).

Takie brzmienie przywołanych regulacji powoduje, że podatnicy często nie mają możliwości uzyskania pełnego oprocentowania takiej nadpłaty. Dotyczy to np. sytuacji, gdy krajowy ustawodawca  nie dostosował w odpowiednim czasie przepisów do treści wyroku  TSUE. W przypadku, gdy nadpłata powstała już po publikacji takiego orzeczenia, pojawia się  pytanie, czy odsetki od niej należą się tylko do  30. dnia od wspomnianej publikacji, czy do dnia zwrotu nadpłaconego podatku przez fiskusa. Niestety organy podatkowe – opierając się na literalnym brzmieniu ww. art. 78 § 5 Ordynacji podatkowej – odmawiały oprocentowania takich nadpłat za okres przekraczający 30 dni.

W projekcie zaproponowano, aby oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE przysługiwało za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu (zaliczenia jej na poczet zaległych lub bieżących zobowiązań podatkowych lub dnia złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych) –  niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty względem publikacji orzeczenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Według projektodawców, taką samą regułę oprocentowania należy przyjąć w odniesieniu do nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Zasada równoważności wymaga bowiem, aby całość uregulowań dotyczących danego środka prawnego znajdowała zastosowanie jednakowo do środków prawnych opartych na naruszeniu prawa unijnego oraz tych opartych na naruszeniu prawa wewnętrznego. Według zapowiedzi, przedstawione rozwiązania znajdą odzwierciedlenie w zmienianym art. 78 Ordynacji podatkowej.

Projekt przewiduje także dostosowanie treści odpowiednich przepisów Ordynacji podatkowej oraz ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, do wykładni przyjętej przez TSUE w wyroku z 27 marca 2019 r. w sprawie C-545/17 Pawlak (Dz. Urz. UE C. 2019.187.19).

Dlatego ma nastąpić zmiana art. 12 § 6 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Ma ona polegać na  rozszerzeniu domniemania zachowania terminu przy wnoszeniu pism do organów podatkowych tak, aby dotyczyło ono pism:

• nadanych do organów podatkowych u dowolnego operatora pocztowego w rozumieniu ustawy - Prawo pocztowe i dowolnego podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej,
• otrzymanych przez dowolnego operatora pocztowego w rozumieniu ustawy - Prawo pocztowe po nadaniu w państwie spoza Unii Europejskiej.

Analogiczne zmiany zostaną dokonane w art. 176 ust. 3 wskazanej wcześniej ustawy .z 17 grudnia 2004 r. Według przyjętych przez  resort finansów założeń, projekt nowelizacji zostanie przyjęty przez rząd w drugim kwartale 2024 roku.

Źródło:

• projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.