Pytanie: W jaki sposób powinna przebiegać ewidencja księgowa odpisu aktualizującego na należności wątpliwe od weksli inwestycyjnych w stosunku do klienta, wobec którego toczy się postępowanie upadłościowe oraz w jakiej pozycji bilansu i RZiS wykazać tą operację przy założeniu, że:
cena nabycia weksla 30.000 zł,
wartość weksla 32.000 zł,
dyskonto 2.000 zł.
Kiedy i czy w ogóle od tego typu inwestycji odpis będzie kosztem podatkowym?

W sytuacji opisanej w pytaniu jednostka powinna utworzyć odpis aktualizujący wartość inwestycji. Poznaj księgowanie. Sprawdź także, czy odpis może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Odpowiedź:

W sytuacji przedstawionej w pytaniu jednostka nie ma pewności w zakresie uzyskania środków pieniężnych z weksla, ponieważ wobec wystawcy weksla toczy się postępowanie upadłościowe. W takim przypadku jednostka powinna utworzyć odpis aktualizujący wartość inwestycji.

Jak wynika z art. 28 ust. 5 uor, inwestycje krótkoterminowe nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa, albo według skorygowanej ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek, w inny sposób określonej wartości godziwej.

Przypomnijmy, że weksle ujmuje się w księgach jako inwestycje w wartości nominalnej.

W zależności od terminu płatności, należy je traktować jako:

inne aktywa pieniężne - jeżeli płatne są w terminie powyżej 3 miesięcy od daty ich wystawienia,
inne środki pieniężne - jeżeli płatne są w ciągu 3 miesięcy od daty ich wystawienia.

Zakładając, że wartość nominalna weksla wynosi 32.000 zł, księgowanie odpisu będzie przebiegać następująco:

Ma konto 180 „Odpisy aktualizujące weksli obcych” 32.000 zł
Wn konto 757 „Aktualizacja wartości inwestycji finansowych” 32.000 zł.

Jeżeli chodzi natomiast o aspekt podatkowy, konieczne jest przeanalizowanie art. 23 ust. 1 pkt 21 updof. Zgodnie z jego treścią nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących. Podatnik może zaliczyć do kosztów jedynie odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Zapamiętaj! Oznacza to, że utworzony odpis nie może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. W analizowanym przypadku mamy bowiem do czynienia z inwestycją a nie z należnością.

- art. 28 ust. 5 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.) - uor,
- art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) - updof.

Autor:

Paweł Sałdyka

Autor: Paweł Sałdyka

Praktyk, wspólnik i założyciel Biura Rachunkowego Avimar Audyt Sp. z o.o., autor i konsultant publikacji poświęconych tematyce prawa bilansowego i podatkowego, specjalista w dziedzinie przepływów pieniężnych i leasingu. Jako wykładowca dotychczas prowadził szkolenia w ramach współpracy z Polską Akademią Rachunkowości SA, ROKK przy Izbie Skarbowej w Krakowie, Dolnośląskim Oddziałem Krajowej Izby doradców Podatkowych, SEKA SA, Lukas Bankiem SA i Europejskim Funduszem Leasingowym SA. Doświadczenie zdobył m.in. jako księgowy w międzynarodowym koncernie, działającym na rynku elektroniki użytkowej, jako główny księgowy w spółce zajmującej się produkcją ekskluzywnej odzieży damskiej, oraz w trakcie rewizji sprawozdań finansowych i bieżących konsultacji w zakresie prawa bilansowego i podatkowego.