Czy można nie wypowiadać obowiązujących umów, a jedynie zmienić treść stosunku pracy

Co do zasady, z chwilą wydania przez sąd upadłościowy postanowienia o upadłości, a dokładniej po jego uprawomocnieniu lub otwarciu likwidacji pracodawcy (tj. powzięcia przez zgromadzenie wspólników albo akcjonariuszy uchwały o likwidacji), nie stosuje się następujących regulacji chroniących pracowników przed rozwiązaniem stosunku pracy:

• przepisów stanowiących o obowiązku zawiadamiania na piśmie organizacji związkowych o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę z pracownikiem zatrudnionym na czas nieokreślony (art. 38 kp) – celem ustawodawcy jest w tym przypadku przyspieszenie rozwiązywania umów o pracę z pracownikiem,
• zakazu wypowiadania umów o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku (art. 39 kp),
• zakazu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, w tym w trakcie urlopu (art. 41 kp),
• innych przepisów szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę.

W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy może być rozwiązana przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem, niezależnie od tego, czy taka możliwość została przewidziana w umowie (art. 41¹ kp). Długość wypowiedzenia pozostałych umów oraz pozostałe obowiązki (w tym uzasadnienia wypowiedzenia) pozostają bez zmian. Skoro jednak samo ogłoszenie upadłości albo otwarcie likwidacji stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy, to jako powód wypowiedzenia można podać właśnie ogłoszenie upadłości albo likwidację. Należy przy tym pamiętać, że uprawnień tych nie można stosować, jeżeli w wyniku likwidacji pracodawcy jego działalność będzie kontynuowana w tej samej lub zbliżonej formie przez inny podmiot – wynika ze stanowiska Sądu Najwyższego (wyrok z 19 sierpnia 2004 r., sygn. akt I PK 489/03, OSNP 2005/6 poz. 78).