Oskładkowanie wspólników spółek z o.o. – interwencja Rzecznika MŚP

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował wniosek do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, w którym prosi o objaśnienia podstaw prawnych, w oparciu o które Zakład Ubezpieczeń Społecznych stał się instytucją prawotwórczą. Według wnioskodawcy ZUS wykreował bowiem „nieustawowego wspólnika iluzorycznego” spółki z o.o., nie mając ku temu wyraźnego umocowania ustawowego.

Problem, którego dotyczyło pismo polega na tym, że sądy wraz z organami rentowymi przyjęły, że jeżeli w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest np. dwóch wspólników, przy czym wielkość udziałów jednego wynosi 99% - to jego uważa się za „jedynego lub niemal jedynego wspólnika spółki z o. o.”, zaś tego drugiego z udziałem w wysokości 1% za tzw. „wspólnika iluzorycznego”. W kontekście tak dokonanej interpretacji sądy i ZUS uznają, że taką spółkę „formalnie wieloosobową, jednak z udziałem iluzorycznego wspólnika i wspólnika większościowego, należy traktować jako spółkę jednoosobową. To z kolei omacza, że zatrudnienie pracownicze „niemalże jedynego” wspólnika spółki nie jest dopuszczalne, a w konsekwencji taka osoba nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu (pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu), lecz kwalifikowana jest do ubezpieczenia społecznego jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność, na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W ocenie Rzecznika MŚP, stosowanie przez sądy oraz organ rentowy takiej interpretacji art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej należy określić wykładnią rozszerzającą w sytuacji, gdy koncepcje „wspólnika iluzorycznego” oraz „niemal jedynego lub jedynego” wspólnika spółki z o. o. (przepis mówi o „wspólniku jednoosobowej spółki z o. o. ") są wytworem orzecznictwa i nie mają wyraźnego umocowania w przepisach prawa. Ponadto ani ww. przepis prawa, ani jakikolwiek inny w ustawie systemowej, nie wskazują na konieczność występowania jakichkolwiek proporcji udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością „wieloosobowej” żeby pomimo tego można było uznać ją za spółkę jednoosobową na potrzeby przepisów o ubezpieczeniach społecznych.

Zdaniem Rzecznika MŚP nie może być tak, że podmiot będący w świetle prawa spółką wieloosobową, jest narażony na to, że w niedającej się przewidzieć przyszłości spółka taka zostanie uznana – na podstawie nieopartej na wyraźnych przesłankach decyzji organu rentowego, wbrew przepisom Kodeksu spółek handlowych oraz wpisowi w KRS, dokonanemu na podstawie orzeczenia sądowego – za spółkę jednoosobową, co w rezultacie doprowadzi do istotnej zmiany w kwalifikacji prawa nabytego na gruncie ubezpieczenia społecznego.

Według wnioskodawcy godzi to w przepisy „Konstytucji Biznesu” i zasadę, że co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone. W tym kontekście zwrócił on uwagę na przepis art. 8 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z powołaną regulacją przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa.

Sprawdź też:

Wydatki na wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez wspólnika usług w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej

Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o. – co z podatkam

Czy spółka z o.o. jest płatnikiem ZUS

Spółka jednoosobowa, spółka dwuosobowa a składki ZUS

Źródło:

www.rzecznikmsp.gov.pl