Jak uniknąć błędów przy obliczaniu terminów podatkowych

Prawidłowe liczenie terminów podatkowych jest niezwykle istotne, ponieważ z ich przekroczeniem na ogół wiążą się negatywne dla podatników konsekwencje. Mogą one  m.in. polegać na konieczności zapłaty odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, odpowiedzialności karno-skarbowej za niedopełnienie w terminie określonych przepisami obowiązków, czy utracie niektórych uprawnień, np. do wniesienia odwołania od niekorzystnej decyzji organu podatkowego, zmiany formy opodatkowania, czy skorzystania z różnego rodzaju ulg.

Dlatego ważne jest nie tylko to, aby pamiętać o tych terminach, ale również aby nie popełnić błędów przy ich obliczaniu. Niestety, jak pokazuje praktyka, takie błędy są stosunkowo często popełniane, m.in. z powodu niewłaściwej interpretacji obowiązujących w tym zakresie regulacji. 

Rodzaju terminów w prawie podatkowym

Na gruncie przepisów, terminy podatkowe określane są na dwa podstawowe sposoby, tj. jako określony dzień albo jako kończące się z upływem pewnego okresu. Można również wyróżnić m.in. terminy materialne (materialnoprawne) oraz procesowe (proceduralne). Mianem terminu materialnego określa się okres, w którym powinno nastąpić ukształtowanie praw i obowiązków danego podmiotu w zakresie zobowiązań podatkowych.

Tytułem przykładu można tutaj wskazać termin do złożenia deklaracji podatkowej, termin zapłaty podatku, termin do złożenia oświadczenia w zakresie wyboru formy opodatkowania PIT, termin przedawnienia zobowiązania podatkowego itp. Przekroczone terminy materialne nie podlegają przywróceniu. Wolno je natomiast przed ich upływem odraczać (art. 48 Ordynacji podatkowej), z pewnymi wyjątkami.

Natomiast terminami procesowymi są terminy, które ściśle odnoszą się do czynności związanych z prowadzonymi przez organy postępowaniami (np. podatkowym, kontrolnym, czy tzw. czynnościami sprawdzającymi).

Dotyczą one nie tylko strony takiego postępowania, ale również innych osób (np. świadków). Tego rodzaju terminami są np. 7-dniowy terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego przed wydaniem decyzji, 14-dniowy termin na złożenie odwołania od takiego rozstrzygnięcia wydanego przez organ I instancji, termin na złożenie zażalenia na postanowienie itp. Terminy procesowe są co do zasady przywracalne (art. 162 Ordynacji podatkowej).