Jeszcze w tym roku resort finansów zamierza wprowadzić zmiany w ustawie o rachunkowości. Przewidują one m.in. wzrost limitu, który oznacza obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Co jeszcze się zmieni? Sprawdźmy.

Korzyści

Po przeczytaniu tekstu dowiesz się:

Jak zmieni się limit do prowadzenia ksiąg zmiany;
jak zmieni się definicja jednostki mikro, małej i dużej
Jakie jeszcze zmiany w ustawie o rachunkowości zakłada projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości.

Polecamy też:

Korekta błędów w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym. Przykłady, wskazówki
Zatwierdzanie sprawozdań finansowych 2023 oraz ich ogłaszanie – obowiązki i terminy. Praktyczny przewodnik
Planowane zmiany w ustawie o rachunkowości – MF przedstawiło projekt nowelizacji
E-sprawozdania za 2023 rok. Format, termin, podpisywanie, zatwierdzanie i składanie
Rachunek przepływów finansowych (cash flow) – jakie są metody sporządzania

Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw ma na celu implementację do polskich przepisów dyrektyw unijnych. Nowelizacja przy okazji wprowadza też zmiany w limitach rachunkowych.

Dyrektywa podnosi o 25% progi finansowe definiujące poszczególne kategorie jednostek (mikro, małe, średnie i duże jednostki). Przynależność do danej kategorii jednostek ma bezpośredni wpływ m.in. na możliwość (bądź jej brak) korzystania z uproszczeń przewidzianych dyrektywą o rachunkowości (dyrektywa 2013/34/UE), czy na obowiązek (lub jego brak) badania sprawozdań finansowych.

Zmiany w rachunkowości 2024: wzrost limitów

Nowelizacja ustawy o rachunkowości zakłada:

a) podniesienie o 25% wysokości przychodów netto ze sprzedaży, których przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i stosowania ustawy o rachunkowości,
b) podniesienie o 25% wysokości kryteriów przychodów netto ze sprzedaży oraz sumy aktywów bilansu, których spełnienie umożliwia jednostkom stosowanie następujących uproszczeń:
- klasyfikowanie umów leasingu finansowego według kryteriów określonych przepisami prawa podatkowego, a nie ustawy o rachunkowości,
- zaniechanie tworzenia rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
- stosowanie do wyceny instrumentów finansowych wyłączenie przepisów ustawy o rachunkowości zamiast przepisów odpowiedniego rozporządzenia Ministra Finansów,
- stosowanie uproszczonego sposobu obliczania kosztu wytworzenia produktu.

Polecamy szkolenia online dotyczące sprawozdań finansowych:

Jak krok po kroku wysłać sprawozdanie do KRS

Przychody i koszty finansowe w sprawozdaniu finansowym – sprawdź, jak kwalifikować

Pozostałe przychody i koszty operacyjne w sprawozdaniu finansowym – wskazówki, jak ujmować

Zmiana formy opodatkowania – obowiązki księgowe

Środki trwałe w sprawozdaniu finansowym – na co zwrócić uwagę

Więcej>>>

Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2024 roku

Przypomnijmy, żew 2024 roku osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, gdy ich przychody za 2023 rok wyniosły, co najmniej 2.000.000 euro, czyli po przeliczeniu9.218.200 zł.

Kwotę tą przelicza się na złote polskie po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy.

Zgodnie z tabelą nr 190/A/NBP/2023, średni kurs euro z 2 października 2023 r. wyniósł 4,6091 zł. Limit wyniesie zatem 9.218.200 zł (2.000.000 euro x 4,6091 zł).

Po zmianach limit będzie wynosił 2.500.000 euro.

Uproszczenie i ujednolicenie pojęć

W projekcie nowelizacji ustawy o rachunkowości zaproponowano zmiany wdrożonych już przepisów dyrektywy o rachunkowości, które mają na celu ich uproszczenie i ujednolicenie:

a) bardziej czytelne zdefiniowanie jednostki mikro i małej oraz warunków uzyskiwania i utraty statusu takich jednostek w słowniczku ustawy (art. 3 ust. 1) zamiast dotychczasowych przepisów w art. 3 ust. 1a-1d; jednostkę mikro i jednostkę małą określać będą teraz jedynie wielkości progowe, tj. przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, suma aktywów bilansu oraz średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty; jednocześnie jednostki określone w obecnym art. 3 ust. 1a pkt 2, jak np. związki zawodowe, pomimo wyłączenia z definicji jednostek mikro, będą mogły nadal korzystać z uproszczeń na dotychczasowych zasadach (nowy art. 80 ust. 4 i 5);

b) ujednolicenie zakresu pojęcia przychodów netto ze sprzedaży (odpowiednie usunięcie z tej kategorii materiałów i przychodów z operacji finansowych);

c) zapisanie wprost, że jednostki mikro- i małe nie są objęte obowiązkiem sporządzania zestawienia zmian w kapitale oraz rachunku przepływów pieniężnych dla jednostek mikro i małych (w miejsce dotychczasowego obowiązku sporządzania tych dokumentów z jednoczesną możliwością zwolnienia z ich sporządzania).

jednostka mikro	jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) 2 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) 4 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 10 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty – przy czym jednostka traci status jednostki mikro, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości
jednostka mała	jednostka niebędąca jednostką mikro, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) 33 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) 66 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty – przy czym jednostka traci status jednostki małej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości;
jednostka średnia	jednostka niebędąca jednostką mikro ani jednostką małą, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) 110 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) 220 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty – przy czym jednostka traci status jednostki średniej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości
jednostka duża	jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność, przekroczyła co najmniej dwie z następujących trzech wielkości: a) 110 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) 220 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty – przy czym jednostka traci status jednostki dużej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyła co najmniej dwóch z trzech tych wielkości
duża grupa	grupa kapitałowa, która w roku obrotowym, za który jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła: a) po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 6, co najmniej dwie z następujących trzech wielkości: – 110 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, – 220 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, – 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty, lub b) przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 6, co najmniej dwie z następujące trzech wielkości: – 132 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, – 264 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, – 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty – przy czym grupa kapitałowa traci status dużej grupy, jeżeli w roku obrotowym, za który jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyła co najmniej dwóch z trzech wielkości określonych w lit. a oraz b

Planowany termin przyjęcia nowelizacji przez Radę Ministrów to II kwartał 2024 r. Większość przepisów ma wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Etap legislacyjny: projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustawy, nr w wykazie UC14 - przekazany do opiniowania.

Autor:

Sylwia Maliszewska

Autor: Sylwia Maliszewska

Ekspert podatkowy. Od kilkunastu lat związana z wydawnictwem Wiedza i Praktyka. Redaktor prowadząca Portalu Finansowo-Księgowego oraz "Orzecznictwa i Interpretacji Podatkowych".