Pytanie: Moja mama w tym roku skończyła 49 lat. Obecnie ma 34 lata pracy, od 19 lat jest sprzątaczką w szkole. Czy po zmianach ma szansę odejść na wcześniejszą emeryturę? Sprawdź, jaka jest odpowiedź eksperta.

Odpowiedź: Z informacji podanych przez Panią w pytaniu, wynika, że Pani mama do 31 grudnia 2008 r. nie osiągnie 55 lat życia, a zatem nie nabędzie uprawnień do „wcześniejszej” emerytury. Prawo do emerytury Pani mama nabędzie po ukończeniu 60 lat życia.

Proszę zauważyć, że na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. nr 39, poz. 353 ze zmianami, dalej nazywanej ustawą emerytalną) kobieta urodzona po 1948 r. nabywa prawo do emerytury po ukończeniu 60. roku życia.

Powołana ustawa przewiduje możliwość przyznania kobiecie urodzonej po 1948 r. prawa do emerytury we wcześniejszym wieku, jeżeli do 31 grudnia 2008 r. spełnione zostaną następujące warunki:
- kobieta osiągnie wiek uprawniający do nabycia emerytury w wieku obniżonym,
- udowodni wymagany odpowiednio długi okres pracy, w tym m.in. pracy w charakterze nauczyciela lub wychowawcy albo pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze określoną w odrębnych przepisach albo
- kobieta osiągnie wiek 55 lat życia i udowodni 30 lat pracy (łącznie okresów składkowych i nieskładkowych).

Nadmienia się, iż pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze określają odrębne przepisy, a mianowicie rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.).

Do celów ustalenia uprawnień do emerytury - powołane przepisy określają, iż za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się tych pracowników, którzy wykonują prace o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Proszę zauważyć, że pracownikom wykonującym takie prace emerytura przysługuje

w przeważającej większości wykonywania takich prac w wieku wcześniejszym o 5 lat niż powszechny wiek emerytalny, który dla kobiety ustalony jest na 60 lat.

Pani Mama wykonywała pracę sprzątaczki w szkole – praca taka nie jest zakwalifikowana do prac w szczególnych warunkach. Ponadto Pani Mama jest jeszcze młodą osobą i do 31 grudnia 2008 r. nie osiągnie 55 lat.

Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. - jeżeli do 31 grudnia 2008 r. nie spełnią warunków do emerytury w obniżonym wieku, do tzw. emerytury wcześniejszej będą miały prawo do emerytury po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego; kobieta po ukończeniu 60 lat, a mężczyzna po ukończeniu 65 lat.

Podstawa prawna: ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. nr 39, poz. 353 ze zm.).

Autor: Zuzanna Turowska, naczelnik Wydziału w Departamencie Świadczeń Emerytalno-Rentowych Centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedź udzielona: 2 października 2007 r.