W jakiej pozycji bilansu należy umieścić zaliczkę na zakup udziałów własnych z zysku w celu umorzenia?

Pytanie: W jakiej pozycji bilansu należy umieścić zaliczkę na zakup udziałów własnych z zysku w celu umorzenia? - pyta księgowa z Warszawy.

Odpowiedź: Stosownie do art. 36a ust. 2 i 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.) w przypadku umorzenia udziałów własnych, bez obniżenia kapitału zakładowego, wartość tych udziałów według ceny nabycia powinna Pani ująć jako zmniejszenie kapitału rezerwowego utworzonego w celu ich umorzenia.

Jeżeli dokonuje Pani umorzenia udziałów z zysku, wówczas nie dochodzi do obniżenia kapitału zakładowego. Wynika to z faktu, iż taka operacja nie stanowi zmiany umowy spółki, a co za tym idzie, nie należy dokumentować jej w formie aktu notarialnego. Cała operacja jest przeprowadzana na podstawie podjętej uchwały wspólników.

Natomiast w ewidencji księgowej wartość udziałów własnych nabytych w celu umorzenia powinna Pani ująć zapisem:

1. Uchwała wspólników o nabyciu udziałów własnych w celu ich umorzenia - wartość w cenie nabycia:

- Wn konto „Udziały własne nabyte w celu umorzenia”
- Ma konto „Rozrachunki ze wspólnikiem z tytułu umorzenia udziałów”
2. Pobranie zryczałtowanego podatku dochodowego tytułem udziału w zyskach osób prawnych:

- Wn konto „Rozrachunki ze wspólnikiem z tytułu nabytych udziałów”
- Ma konto „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego”
3. Zapłata za nabyte udziały:

- Wn konto „Rozrachunki ze wspólnikiem z tytułu nabytych udziałów”
- Ma konto „Rachunek bieżący”
4. Umorzenie nabytych udziałów z zysku:

- Wn konto „Rozliczenie wyniku finansowego”
- Ma konto „Udziały własne nabyte w celu umorzenia”

W przypadku, kiedy wspólnikowi zostanie wypłacona zaliczka tytułem umorzenia udziałów z zysku, wówczas zaliczkę tą ujmuje się na koncie "Rozrachunki ze wspólnikiem z tytułu nabytych udziałów”.

W bilansie konto „Rozrachunki ze wspólnikiem z tytułu nabytych udziałów” powinna Pani wykazać w pozycji B.II.2.c „Należności krótkoterminowe - Należności od pozostałych jednostek - Inne”.