Nowa ustawa o świadczeniu wspierającym – zmiany także w PIT

W dniu 26 lipca br. została opublikowana ustawa z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym. Wprowadza ona do systemu prawnego nowy rodzaj świadczenia dla osób z niepełnosprawnych, w postaci tzw. świadczenia wspierającego.  Ma ono na celu udzielenie osobom niepełnosprawnym mającym potrzebę wsparcia, pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób. Wspomniana ustawa określa m.in. warunki nabywania prawa do tego świadczenia, a także zasady jego przyznawania oraz wypłacania – przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.  

Z jej przepisów wynika, że świadczenie wspierające ma trafiać bezpośrednio do dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Przysługiwać będzie bowiem takim osobom, niezależnie od innych form wsparcia i bez względu na osiągany przez nie dochód  – od ukończenia 18. roku życia. O jego wysokości będzie decydował poziom potrzeby wsparcia (pod uwagę będzie tutaj brana m.in. zdolność danej osoby do samodzielnego wykonywania określonych czynności lub zadań związanych z codziennym funkcjonowaniem, a także jej wiek) – który ma być określany punktowo. Przy czym wysokość tę powiązano z wysokością renty socjalnej. Na najniższym poziomie omawiane świadczenie będzie się należeć w wysokości 40%, zaś na najwyższym – w wysokości 220%  tej renty (jeżeli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 95 do 100 punktów).

Świadczenie wspierające nie będzie jednak przysługiwało, jeżeli:

• osoba uprawniona do świadczenia wspierającego zostanie umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo–leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
• osoba uprawniona do świadczenia wspierającego uzyska za granicą prawo do świadczenia o podobnym charakterze, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym będą stanowić inaczej;
• inna osoba będzie uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków z opieką nad osobą uprawnioną do świadczenia wspierającego, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym będą stanowić inaczej.

Wprowadzając ustawę o nowym świadczeniu wspierającym, ustawodawca dokonał zarazem zmian w przepisach podatkowych, które będą dotyczyły osób je otrzymujących. Mianowicie do ustawy o PIT został dodany nowy przepis w postaci art. 21 w ust. 1 po pkt 8e. Na podstawie wskazanej regulacji omawiane „świadczenie wspierające, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym” – będzie korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.   

Oprócz tego w omawianej ustawie znalazły się także zapisy, które  wprowadzają m.in. zmiany do ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w zakresie warunków przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego.. Po nowelizacji świadczenie to będzie przysługiwać rodzicom lub innym osobom opiekującym się niepełnosprawnymi dziećmi w wieku do ukończenia 18 r. życia, bez jakiegokolwiek ograniczeń w zakresie podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Większość przepisów ustawy o świadczeniu wspierającym ma wejść w życie 1 stycznia 2024 r.