Planowane zmiany w ustawie o rachunkowości – MF przedstawiło projekt nowelizacji

Zmiany dotyczą zasad tzw. raportowania CbC (Country-by-Country Reporting). Przypomnijmy, że  podstawie aktualnie obowiązujących regulacji krajowych, jednostki dominujące dużych grup podmiotów (grup kapitałowych) z miejscem siedziby lub zarządu w Polsce, muszą  przekazywać Szefowi KAS raporty CBC-R zawierające informacje o grupie kapitałowej (w terminie 12 miesięcy od dnia zakończenia sprawozdawczego roku obrotowego). Niezależnie od tego, na spółkach należących do takich grup, ciąży obowiązek składania powiadomień CBC-P („Powiadomienie w zakresie obowiązku przekazania informacji o grupie podmiotów”). Ujawnia się w nich jednostkę raportującą oraz kraj, w którym zostanie złożony właściwy raport CBC-R.  Wskazane podmioty mają na to 3 miesiące od zakończenia roku obrotowego. Tak wynika  odpowiednio z treści art. 83 ust. 1 i art. 86 ust. 1  ustawy z 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 241),

Nowe przepisy przygotowane przez resort finansów zakładają implementację do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101 z 24 listopada 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu  do ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały (Dz. Urz. UE L 429 z 1.12.2021, str. 1). Dyrektywa  ta (określana mianem „Dyrektywy 2021/2101”) nakłada na duże przedsiębiorstwa wielonarodowe (o przychodach przekraczających w kolejnych dwóch latach kwotę 750 milionów euro) z siedzibą w UE, jak i spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), jeśli prowadzą działalność gospodarczą w UE za pośrednictwem oddziału lub spółki zależnej – obowiązek publicznego ujawnienia informacji o zapłaconym podatku dochodowym oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na poszczególne kraje („sprawozdanie o podatku dochodowym”).

Informacje zawarte w sprawozdaniu trzeba będzie ujawniać odrębnie dla wszystkich państw EOG, w których dane przedsiębiorstwo prowadzi działalność, a także dla jurysdykcji podatkowych, które nie przestrzegają standardów dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych (tzw. „rajów podatkowych”). W odniesieniu do pozostałych jurysdykcji podatkowych informacje będą przedstawiane w formie zagregowanej.

Zmiany w ustawie o rachunkowości mają m.in. polegać na:

• dodaniu do niej nowego rozdziału 6b (zatytułowanego „Sprawozdanie o podatku dochodowym”) – w związku z nałożeniem obowiązku sporządzania przez określone podmioty sprawozdań, o których była mowa wcześniej,
• wprowadzeniu definicji: jednostki dominującej najwyższego szczebla, jednostki samodzielnej, jurysdykcji podatkowej oraz konkluzji Rady, na potrzeby sprawozdań o podatku dochodowym,
• wprowadzeniu definicji  przychodów do celów określenia progu przychodów, od wartości którego jednostki będą zobowiązane do sporządzania sprawozdania o podatku dochodowym,
• wskazaniu przypadków, w których będzie możliwe niesporządzanie takiego sprawozdania  zgodnie z ustawą o rachunkowości,
• określeniu momentu, w którym jednostki już sporządzające sprawozdanie o podatku dochodowym przestają podlegać temu obowiązkowi sprawozdawczemu,
• nałożeniu obowiązku publikacji i udostępnienia sprawozdania o podatku dochodowym, dotyczącego jednostek wskazanych w przepisach,
• określeniu kursu wymiany euro obowiązujący przy przeliczaniu przychodów 750 mln dla jednostki dominującej z państwa trzeciego oraz jednostki samodzielnej z państwa trzeciego,
• określeniu szczegółowego zakresu informacji ujawnianych w sprawozdaniu o podatku dochodowym, sporządzanym na dzień bilansowy, w odniesieniu do danego roku obrotowego,
• wskazaniu, że sprawozdanie to sporządza się w postaci elektronicznej oraz że będą miały do niego zastosowanie odpowiednio przepisy o przedstawianiu i podpisywaniu sprawozdania finansowego,
• wprowadzeniu odpowiedzialności karnej za  niesporządzenie sprawozdania, sporządzenie go niezgodnie z przepisami lub zawarcie w nim nierzetelnych danych, a także za niezłożenie go we właściwym rejestrze sądowym.

Oprócz modyfikacji ustawy o rachunkowości, projekt przewiduje też zmiany w innych aktach prawnych, w tym w ustawie z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz w ustawie z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach. Jeśli chodzi o pierwszą z wymienionych ustaw, ma to związek z faktem, że sprawozdania o podatku dochodowym będą składane do KRS wraz z innymi dokumentami wymienionymi w art. 69 ustawy o rachunkowości (tj. sprawozdaniem finansowym, sprawozdaniem z badania , odpisem dokumentu o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego itp.). Sprawozdania te  będą powszechnie dostępne w KRS, w Repozytorium Dokumentów Finansowych.

Zgodnie z przyjętymi założeniami, ustawa nowelizująca, o której mowa, zasadniczo ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Jednak niektóre jej przepisy zaczną obowiązywać od 22 czerwca 2025 r. (jak tłumaczą  autorzy projektu, ma to zapewnić, że KRS będzie przygotowany na przyjęcie ww. sprawozdań już pierwszego dnia po zakończeniu roku obrotowego, za który jednostki będą miały po raz pierwszy obowiązek jego sporządzenia).

Źródło:

• projekt (z 25 stycznia 2024 r.) ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.