Delegowanie pracownika do pracy w Niemczech a podatek

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Polska związana jest z Niemcami Umową między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisaną w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz.U. nr 12, poz. 90). Zgodnie z jej postanowieniami, uposażenia, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca najemna wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie tj. w Niemczech. Jeżeli praca jest tak wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w Niemczech.

Jednakże wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce otrzymuje z pracy najemnej, wykonywanej w Niemczech, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, jeżeli:

• odbiorca przebywa w Niemczech przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym, i
• wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Niemczech, i
• wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w Niemczech.

Jeśli tak, to pracodawca będzie miał obowiązek rozliczania wynagrodzeń pracowników za czas pracy w Niemczech, na ogólnych zasadach tj. zgodnie z art. 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.); dalej: updof. Zaliczki na podatek będą, więc odprowadzane do polskiego urzędu skarbowego.

Jeśli nie zostanie spełniony warunek, co do okresu pobytu w Niemczech, tzn. pobyt ten przekroczy 183 dni w okresie 12 miesięcy, pracodawca nie ma obowiązku pobierać dalej w Polsce zaliczek na podatek. Oznacza to, że dochody pracownika podlegają opodatkowaniu za granicą, od pierwszego dnia wykonywania tam pracy.

Jeśli więc pobyt pracownika przekroczył 183 dni to niemiecki podatek należy się nie od momentu przekroczenia okresu, lecz od początku pobytu. Tak wynika z art. 32 ust. 6 updof. Zakład pracy nie pobiera zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych przez pracownika z pracy wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem, że dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pracownik, za którego pracodawca wpłacał zaliczki w Polsce w czasie pracy za granicą, a potem okazało się, że dochody podlegają obciążeniu w Niemczech (pobyt się wydłużył) ma nadpłatę polskiego podatku i może ubiegać się o jego zwrot w zeznaniu rocznym. 

Zatem, polski pracodawca nie ma obowiązku wpłacać podatku do niemieckiego budżetu. Obowiązek rozliczenia się z tamtejszym fiskusem spoczywa na pracowniku.

Reasumując, aby nie doszło do sytuacji opodatkowania dochodu zarówno w Polsce jak i w Niemczech stosuje się metodę zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu polegającą na zwolnieniu z podatku dochodu opodatkowanego w Niemczech (wyłączenie z progresją). Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu osiągniętego w Polsce stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu.