Ulga na start. Komu przysługuje, jakich składek dotyczy i czy można ją „zawiesić”

Problem: Od 30 kwietnia br. obowiązuje tzw. „ulga na start”. Na czym polega i na jakich zasadach można z niej skorzystać? Jak obliczać okres 6 miesięcy „ulgi na start”? Czy „ulga na start” dotyczy też ubezpieczenia zdrowotnego? Czy przedsiębiorca, który rozpoczął działalność gospodarczą od 7 maja 2018 r. spełnia warunki do skorzystania z tej ulgi? Czy 6 miesięcy, za które nie może opłacać składek na ubezpieczenia społeczne upłynie z 30 listopada 2018 r.? Co z takim przedsiębiorcą, który będzie korzystał z „ulgi na start” przez 2 miesiące, np. od 1 maja 2018 r. do 30 czerwca 2018 r., a następnie od 1 lipca 2018 r. zgłosi się do ubezpieczeń społecznych? Czy jeśli po dwóch miesiącach uzna, że decyzja o rezygnacji z ulgi była błędna, to czy nie będzie mógł z niej skorzystać?

Rozwiązanie problemu: Jeżeli rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej nastąpi 7 maja 2018 r., przedsiębiorca będzie miał prawo do korzystania z ulgi na start do 30 listopada 2018 r.

Co się zaś tyczy drugiej części pytania, czyli powrotu do korzystania z ulgi na start, przedsiębiorca może w każdym czasie zrezygnować z tego uprawnienia, przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. Jednak rezygnacja ta jest nieodwracalna, a co za tym idzie niemożliwe będzie ponowne skorzystanie z ulgi, nawet wtedy, gdy nie minie jeszcze 6 miesięczny okres jej obowiązywania. 

Warto dodać, że osoba korzystająca z ulgi na start nie jest objęta – co oczywiste – ubezpieczeniem chorobowym, a tym samym nie ma prawa do zasiłku chorobowego. Wielu przedsiębiorców zapomina jednak, że nie będą także odprowadzać składki na ubezpieczenie wypadkowe, a w konsekwencji nie mogą nabyć prawa do świadczeń w razie wypadku. 

Od 30 kwietnia obowiązuje tzw. „ulga na start”. Jest to nowe uprawnienie przedsiębiorcy do zwolnienia z obowiązku ubezpieczeń społecznych przez 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Prawo do tej ulgi reguluje art. 1 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz. U. poz. 650), w związku z art. 72 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646).

Ulga na start przysługuje osobom które:

• podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia,
• nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca spełniający ww. warunki nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

6 miesięczne zwolnienie z opłacania składek nie obejmuje jednak składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą należy odprowadzać do ZUS od podstawy jej wymiaru obowiązującej osoby prowadzące działalność gospodarczą. W 2018 r. podstawa ta nie może być niższa od 3.554,93 zł, co przekłada się na składkę zdrowotną w kwocie 319,94 zł.

Okres obowiązywania ulgi obejmuje 6 pełnych miesięcy kalendarzowych, począwszy od dnia faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej.

W omawianym kontekście, jako ten dzień rozumie się dokonanie pierwszej czynności w obrocie gospodarczym bezpośrednio związanej z przedmiotem zadeklarowanej działalności. W przypadku, gdy jej rozpoczęcie przypada pierwszego dnia miesiąca, miesiąc ten należy wliczyć do 6 miesięcy korzystania z ulgi. Jeśli natomiast rozpoczęcie działalności nastąpi w trakcie miesiąca kalendarzowego, wówczas miesiąc ten trzeba pominąć.

Oznacza to, że zasady ustalania okresu obowiązywania ulgi – poza czasem jej trwania – są analogiczne, jak przy „małym ZUS”.

Po upływie 6 miesięcy przedsiębiorca ma obowiązek wyrejestrowania się w ZUS z ubezpieczenia zdrowotnego w deklaracji ZUS ZWUA w ciągi 7 dni od dnia utraty prawa do ulgi i zarejestrowania się w tym samym terminie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA.

WAŻNE! Co istotne, po okresie korzystania z ulgi na start przedsiębiorca będzie mógł opłacać tzw. mały ZUS, czyli przez 24 miesiące odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne na zasadach preferencyjnych, a więc od podstawy nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Również w tym przypadku, preferencją nie została objęta składka zdrowotna, która musi być wyliczana od podstawy nie niższej od tej, która obowiązuje przedsiębiorców podlegających ubezpieczeniom w ZUS na zasadach ogólnie obowiązujących.