SN: Termin można przywrócić jeżeli pismo procesowe złożono w niewłaściwej poczcie

Kobieta w dniu 27 stycznia 2015 r. przegrała proces cywilny przed sądem, a dnia 9 lutego 2015 r. został jej doręczony wyrok w tej sprawie.

Pozwana sporządziła apelację od tego orzeczenia i wysłała ją w dniu 23 lutego 2015 r. listem poleconym, który dotarł do sadu rejonowego dwa dni później.

Mimo, że list z apelacją został nadany w terminie, to jednak rozpatrujący apelację sąd okręgowy odrzucił ją jako złożoną po terminie. Istotnie, pismo procesowe dotarło do sądu po upływie 2-tygodniowego terminu.

Problem polegał na tym, że wskazanym w wyżej wymienionym przepisie operatorem pocztowym wyznaczonym jest Poczta Polska, a pozwana nadała apelację w placówce należącej do Polskiej Grupy Pocztowej (PGP). Zdaniem sądu PGP nie może dotyczyć przepis art. 165 § 2 kpc i tym samym za dzień złożenia apelacji należy uznać dopiero dzień w którym pismo procesowe doręczono do sądu. Apelacja znalazła się w sądzie już po upływie 2 tygodni.

Kobieta złożyła więc wniosek o przywrócenie terminu, wskazując, że usługi pocztowe na rzecz jednostek organizacyjnych sądownictwa powszechnego wykonywał wówczas PGP i sądy powszechne korzystały tylko z usług tego operatora, nie mając prawa zawierania umów z innym operatorem pocztowym.

Termin przywrócił sąd I instancji, ale sąd II instancji ponownie odrzucił możliwość złożenia apelacji, kwestionując przywrócenie terminu. Wprawdzie sąd II instancji dostrzegł, błąd sądu rejonowego, który - doręczając pozwanemu odpis wyroku wraz z uzasadnieniem - dokonał błędnego pouczenia w kwestii wniesienia środka zaskarżenia przez przytoczenie przepisów dotyczących postępowania karnego. Ale uchybienie to nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Kobieta złożyła zażalenie na to postanowienie, ale rozpoznający je sąd II instancji nie rozstrzygnął sprawy, ale zdecydował o przekazaniu Sądowi Najwyższemu następującego problemu prawnego:

czy oddanie pisma procesowego w polskiej placówce operatora pocztowego innego niż operator wyznaczony, o którym stanowi art. 165 § 2 kpc, jest równoznaczne z wniesieniem tego pisma do sądu w rozumieniu tego przepisu?

SN jednak nie odpowiedział na to pytanie, ale postanowieniem 16 listopada 2016 r. przejął sprawę do rozpoznania, następnie uchylił orzeczenie sądu II instancji w przedmiocie odrzucenia apelacji ze względu na upływ terminu.

Tym samym nakazał sądowi rozpoznanie merytoryczne apelacji.

W uzasadnieniu SN wskazał, że przywrócenie terminu przez sąd I instancji było zasadne, gdyż pozwana została wprowadzona w błąd, przez wskazanie, że złożenie u każdego operatora pocztowego pisma procesowego jest równoznaczne ze złożeniem go w sądzie.

Przeczytaj także:

Zmiany w terminach dochodzenia roszczeń pracowniczych w prawie pracy od 1 stycznia 2017 roku

Komentarz eksperta: Michał Culepa, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, doświadczony trener i wykładowca

Sprawa ta może mieć istotne znaczenie dla wszystkich spraw cywilnych szeroko pojętych, w tym także w sprawach z zakresu prawa pracy.

Jeżeli bowiem w pouczeniu o możliwości wniesienia środka odwoławczego zostanie błędnie podana informacja dotycząca nadawania pism procesowych, zwłaszcza gdy sąd nie wskaże wyraźnie, że równoznaczne z wniesieniem do sądu jest tylko złożenie pisma procesowego w placówce polskiego pocztowego operatora wyznaczonego czyli tego, który może świadczyć powszechne usługi pocztowe, w rozumieniu Prawa pocztowego, to przesłanie pisma do sądu przez innego operatora pocztowego (niebędącego operatorem wyznaczonym) po terminie może być uznane przez sąd za prawidłowe i złożone w terminie.

Jednak w takim wypadku strona musi wnieść o przywrócenie terminu. W przeciwnym razie sąd odrzuci pismo.