Niesporządzenie lub niezłożenie sprawozdania finansowego spółki z o.o. to przestępstwo

Elżbieta Gaździk

Autor: adwokat Wojciech Rudzki

Dodano: 12 lipca 2018
Sprawozdanie finansowe musi zostać złożone drogą elektroniczną

W 2018 roku nastąpiły istotne zmiany jeżeli chodzi o składanie sprawozdań finansowych do Krajowego Rejestru Sądowego. Od marca 2018 roku do złożenia sprawozdania finansowego dochodzi drogą elektroniczną. Wprowadzenie tych zmian skutkowało istotnymi zmianami w funkcjonowaniu biur rachunkowych, podmiotów zobowiązanych do złożenia sprawozdania finansowego, a także kancelarii adwokackich pomagających klientom w składaniu sprawozdań finansowych.

Od 2018 roku sprawozdanie finansowe musi zostać złożone drogą elektroniczną za pośrednictwem systemu S24. Czynność taka jest nieodpłatna, jednak dokumenty muszą zostać opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufania ePUAP. Wbrew częstej dotychczasowej praktyce, adwokat nie jest uprawniony do złożenia dokumentów do rejestru w sposób tradycyjny – działając w imieniu swojego klienta. Dokument musi zostać ,,podpisany” przez osobę wchodzącą w skład organu uprawnionego do reprezentowania spółki. Przesłane sprawozdanie jest następnie udostępniane w Repozytorium Dokumentów Finansowych. W odniesieniu jednak do sprawozdań za rok 2017 ustawodawca pozwolił na złożenie sprawozdania w formie tradycyjnej z dołączeniem elektronicznej kopii dokumentów w formie skanów opatrzonych podpisem kwalifikowanym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Możliwe jest to w terminie od 15 marca 2018r do 30 września 2018r.

Należy pamiętać, że karalne są 2 zaniedbania związane ze sprawozdaniami finansowymi:
1) niedokonanie obowiązku sporządzenia sprawozdania finansowego w odpowiednim czasie,
2) niezłożenie do akt rejestrowych sprawozdania finansowego, pomimo jego sporządzenia.

Jak informuje adwokat Wojciech Rudzki z kancelarii adwokackiej w Krakowie odpowiedzialność karną w tym zakresie przewiduje art. 77 pkt 2) oraz art. 79 pkt 4 Ustawy o rachunkowości.

Stosownie do postanowień art. 77 pkt. 2 Ustawy o rachunkowości w przypadku niesporządzenia sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, sporządzenia ich niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tych sprawozdaniach nierzetelnych danych, przewiduje za popełnienie tego przestępstwa grzywnę lub karę pozbawienia wolności do lat 2 albo obie te kary łącznie.

Odpowiedzialność za brak sporządzenia sprawozdania finansowego spoczywa na zarządzie spółki - w tym przypadku członkowie zarządu odpowiadają osobiście, czyli całym swoim majątkiem. Odpowiedzialność mogą również ponosić organy nadzorcze spółki z o.o., gdyż także na nich może ciążyć obowiązek nadzoru nad rzetelnością sprawozdania (np. gdy spółka musi obowiązkowo posiadać Radę Nadzorczą lub Komisję Rewizyjną). Czyn opisany w art. 77  Ustawy o rachunkowości ustawodawca statuuje  jako przestępstwo, dlatego podlega ono ogólnym regulacjom Kodeksu Karnego. Niesporządzenie sprawozdania finansowego jednak nie zawsze będzie karane – stosownie do art. 17 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania karnego - nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma.

Jak podkreślano powyżej, samo niezłożenie rocznego sprawozdania spółki z o.o. do  KRS stanowi przestępstwo opisane w art. 79 pkt 4 Ustawy o rachunkowości.  Jest to przestępstwo bezskutkowe - co oznacza, że karalne jest już samo działanie sprawcy, a nie jego skutek. Odpowiedzialnym za niezłożenie rocznego sprawozdania spółki może być wyłącznie kierownik jednostki - zarząd, gdyż to na ten organ ustawa nakłada obowiązek złożenia sprawozdania. Sąd rejestrowy może zawiadomić organy ścigania o niezłożeniu sprawozdania. Jak wynika z aktualnej praktyki kancelarii adwokackich, ze względu na informatyzację procesu składania sprawozdań finansowych, postępowania w sprawie zaległości w tym zakresie wszczynane są aktualnie nadzwyczaj szybko.

Oba z powyżej wymienionych przestępstw, w przypadku wydania przez sąd wyroku skazującego, skutkują jednocześnie dokonaniem wpisu do Krajowego Rejestru Karnego. Sąd może również orzec zakaz zajmowania stanowiska w organach spółek, gdy uzna, że przy popełnieniu przestępstwa sprawca nadużył zajmowanego stanowiska lub że dalsze zajmowanie stanowiska zagraża istotnym dobrom chronionym przez prawo. Może to być szczególne dotkliwe dla osób zasiadających w organach spółek prawa handlowego, a obawa co do tego jest często podkreślana przez klientów kancelarii adwokackich. Występki te muszą być także popełnione z zamiarem umyślnym, co oznacza, że konieczne jest wykazanie (przez sąd), że sprawca działał z zamiarem popełnienia przestępstwa lub przewidując możliwość jego popełnienia godził się na to.

Co istotne z perspektywy adwokata, każde niezłożenie sprawozdania do sądu będzie uznawane za oddzielne przestępstwo. Warto zwrócić uwagę na kwestię przedawnienia karalności czynu, czyli na sytuacje kiedy mimo nie wykonania obowiązku, nikt nie będzie mógł ukarać za jego niedokonanie, nie będzie można również wszcząć postępowania przygotowawczego. W tym przypadku termin przedawnienia, zgodnie z przepisami Kodeksu Karnego wynosi 5 lat (art. 101 § 1 pkt. 4 Kodeksu karnego). Termin ten liczy się od dnia niesporządzenia sprawozdania finansowego w  ustalonym terminie lub jego niezłożenia w wymaganym terminie w rejestrze. Termin ten może ulec wydłużeniu o kolejne 10 lat, jeśli w podstawowym okresie (tj. w ciągu 5 lat od popełnienia czynu) wszczęte zostało dochodzenie lub śledztwo.

Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz