Pytanie: Czy z otrzymanej zapomogi z funduszu socjalnego należy potrącić zajęcie komornicze?

Odpowiedź:

Zapomogi wypłacane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w całości podlegają potrąceniu na zaspokojenie należności egzekwowanych na podstawie tytułu wykonawczego.

Do egzekucji z wynagrodzenia za pracę organ egzekucyjny (np. komornik) przystępuje poprzez jego zajęcie. W myśl art. 881 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 z późn. zm.) zajęciem tym objęte są w szczególności:

nagrody i premie przysługujące dłużnikowi za okres jego zatrudnienia,
periodyczne wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia za prace zlecone,
zysk związany ze stosunkiem pracy,
udział w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach pozostających w związku ze stosunkiem pracy.

Do innych świadczeń, które podlegają potrąceniu na zaspokojenie należności egzekwowanych na podstawie tytułu wykonawczego, możemy zaliczyć przyznawane pracownikom w ramach prowadzonego zakładowego funduszu socjalnego zapomogi czy dofinansowania do indywidualnego wypoczynku pracownika (tzw. wczasy pod gruszą).

Świadczenia pokrywane z ZFŚS, choć nie są składnikiem wynagrodzenia, (co potwierdza chociażby uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 12 maja 2005 r., sygn. akt I PK 248/04), to ponieważ otrzymać je może wyłącznie osoba uprawniona (np. pracownik i jego rodzina) pozostają niechybnie w ścisłym związku ze stosunkiem pracy. Z tego też względu podlegają one egzekucji komorniczej.

Fakt, że rzeczone świadczenia nie mieszczą się ani w ścisłym, ani w szerokim pojęciu wynagrodzenia, decyduje o braku możliwości zastosowanie wobec nich przepisów Kodeksu pracy, zwłaszcza art. 87 i 87¹ dotyczących ochrony płacy za wykonaną pracę. Wywołuje to daleko idące skutki, albowiem oznacza, iż świadczenia finansowane ze środków ZFŚS, w tym zapomogi, mogą i powinny być potrącane w drodze postępowania egzekucyjnego w całości.

Egzekucji komorniczej nie podlegają m.in. sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych.

PRZYKŁAD

Pewna spółka z o.o. została wezwana przez komornika, aby w ramach egzekucji świadczeń niealimentacyjnych jednemu ze swoich pracowników, zalegającemu ze spłatą kredytu bankowego, nie wypłacała wynagrodzenia, lecz zajęte pobory przekazywała na wskazane konto do czasu zaspokojenia pełnej kwoty długu wynoszącej 5000 zł. W grudniu 2010 r. pracownik otrzymał zapomogę z ZFŚS w kwocie 1000 zł. W tej sytuacji spółka będzie zobowiązana potrącić pracownikowi z grudniowej pensji sumę odpowiadającą połowie wynagrodzenia (pozostawiając część wolną od potrąceń) i przekazać ją komornikowi wraz z pełną kwotą przyznanej podwładnemu zapomogi z ZFŚS.

- art. 87, art. 87¹, art. 91 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.),
- art. 881 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Tekst opublikowany:

6 grudnia 2010 r.