Pracownik zatrudniony 1 listopada a prawo do rekompensaty

Proszę zauważyć, że Kodeks pracy stanowi, bowiem, że w każdym systemie czasu pracy, jeżeli przewiduje on rozkład czasu pracy obejmujący pracę w niedziele i święta, pracownikom zapewnia się łączną liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającym, co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie 5 dniowym tygodniu pracy, przypadających w tym okresie.

Zatem, jeżeli pracodawca (działający w branży lub w warunkach, w których praca w niedziele i święta jest dozwolona) ustalając harmonogram czasu pracy na listopad br. zaplanował pracownikowi pracę w dniu 1 listopada br. (niedziela), a dniem wolnym z tytułu niedzieli (Wn) ustanowił poniedziałek - jest to działanie dopuszczalne i nie wymagające żadnej dodatkowej rekompensaty w stosunku do pracownika.

Inna sytuacja byłaby, gdyby w harmonogramie czasu pracy niedziela 1 listopada br. była zaplanowana, jako dzień wolny (Wn), a pracodawca wezwałby w tym dniu pracownika do pracy. Wtedy, bowiem, 1 listopada, który w tym roku wypadł w niedziele, należy - na potrzeby rozliczenia czasu pracy - potraktować, jako niedzielę. Kodeks pracy stanowi, bowiem, że „do pracy w święto przypadające w niedzielę stosuje się przepisy dotyczące pracy w niedzielę”.

Oznaczałoby to:

- w pierwszej kolejności konieczność oddania - do końca okresu rozliczeniowego - innego dnia wolnego (wtedy liczba dni wolnych w okresie rozliczeniowym się zbilansuje i nie dojdzie do przekroczenia normy lub wymiaru czasu pracy w listopadzie br.), nie trzeba wtedy płacić pracownikowi dodatku do wynagrodzenia;

- gdyby oddanie dnia wolnego nie było możliwe - pracodawca miałby obowiązek: zapłacić pracownikowi „karny” dodatek za nieudzielnie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę. Jego wysokość to 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę.

Jakkolwiek, w ocenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwowej Inspekcji Pracy trzeba jeszcze zapłacić drugi 100% dodatek, za przekroczenie średniotygodniowej normy (wymiaru) czasu pracy - to w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego nie trzeba go płacić (wyrok z 15 lutego 2006 r. -sygnatura akt: II PZP 11/05).

Sąd Najwyższy stanął, bowiem na stanowisku, że za nieudzielenie dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę lub święto przysługuje tylko jeden dodatek na podstawie art. 151¹¹ Kodeksu pracy, nawet jeżeli z tego powodu została przekroczona przeciętna tygodniowa norma czasu pracy.