Przekazywanie przez producenta napojów na cele reklamowe i promocyjne

Na gruncie przepisów art. 7 ust. 2-4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT), spory budzą zasady opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania towarów na cele promocji, reklamy oraz reprezentacji.

Zdaniem specjalistów oraz sądów administracyjnych przekazania takie - jako przekazania na cele związane z prowadzonym przez podatników przedsiębiorstwem - nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, natomiast zdaniem organów podatkowych nie podlegają one opodatkowaniu tylko wówczas, gdy przekazywane towary są prezentami o małej wartości.

Jak jednak wynika z treści pytania, przekazywane towary (napoje) są prezentami o małej wartości (pojęcie prezentów o małej wartości definiuje art. 7 ust. 4 ustawy o VAT).

Oznacza to, że przekazania tych towarów niewątpliwie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT (i nie trzeba ich dokumentować fakturami wewnętrznymi ani żadnymi innymi dokumentami VAT-owskimi). Jednocześnie, co również nie ulega wątpliwości, Pani firmie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy wytworzeniu takich napojów (na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 2 ustawy o VAT).

Analogicznie będzie się miała rzecz w przypadku przekazywanych na cele reklamowe (względnie promocyjne lub reprezentacyjne) kubków, jeśli również one są prezentami o małej wartości.

W przeciwnym razie zasady opodatkowania ich przekazania zależeć będą od przyjęcia jednego z dwóch możliwych stanowisk, tj. nieopodatkowywanie ich przekazania zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym przez specjalistów oraz sądy administracyjne (zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 maja 2008 r. - sygn. I FSK 600/07, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 29 maja 2008 r. - sygn. I SA/Sz 52/08 czy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 15 maja 2009 r. - sygn. I SA/Po 295/09) albo opodatkowywanie ich zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym przez organy podatkowe (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 lutego 2009 r.- sygn. ILPP2/443-1073/08-3/EWW).

Niezależnie od przyjęcia jednego z tych dwóch stanowisk, przysługiwać będzie rozliczanej przez Panią firmie prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy tych kubków.

Na gruncie podatku dochodowego  od osób prawnych wydatki na wyprodukowanie towarów stanowiących prezenty reklamowe mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Koszty tego rodzaju posiadają bowiem pośredni związek z przychodami jako wydatki na reklamę (art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tekst jedn.: Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm. dalej updop).

Podobne stanowisko, choć na gruncie nieco odmiennego stanu faktycznego, wyraził m.in. Minister Finansów w interpretacji z 6 października 2009 r. nr IPPB5/423-432/09-6/JC.

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy część wyprodukowanych napojów stanowi część pakietu promocyjnego (rabat towarowy). Co prawda rabat towarowy stanowi faktycznie obniżenie ceny sprzedawanych towarów i nie stanowi reklamy, przyznawane w jej ramach gratisy pozostają jednak w bezpośrednim związku z główną dostawą i posiadają bezpośredni związek z uzyskanymi  z tytułu tej dostawy przychodami. Nie ma więc przeszkód, by koszt wyprodukowania takich gratisów stanowił koszt podatkowy. Takie stanowisko wyraził m.in. Naczelnik Pierwszego Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w interpretacji z 13 marca 2007 r. nr 1471/VTR1/443-459/06/AW.

Ewidencja takich gratisów nie będzie więc odbiegała od ewidencji wydatków przypadających na towar objęty przedmiotową dostawą.  Ponieważ przyznane gratisy pomniejszają wartość dostarczanych zgodnie z fakturą towarów ich przekazanie nie będzie wpływało na księgowanie należności spółki, wymaga jedynie sporządzenia odpowiednich dokumentów magazynowych.

Warto zauważyć, że jeśli spółka zdecyduje się opodatkować przekazanie towarów w ramach wspomnianych akcji promocyjnych to od 1 kwietnia 2010 r. będzie mogła zaliczać do kosztów uzyskania przychodu podatek należny od takich transakcji.

Na posiedzeniu w 19 lutego 2010 r. Sejm uchwalił bowiem ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk sejmowy nr 1734), zgodnie z którą do kosztów podatkowych będzie można zaliczyć należny podatek VAT od nieodpłatnie przekazanych towarów w przypadku, gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub wartości. Obecnie toczą się jednak jeszcze prace nad tą ustawą.

Jeśli w toku działalności spółki powstaną straty z powodu niezawinionej przez spółkę utraty bądź zniszczenia towaru, możliwe będzie ich potrącenie w koszty podatkowe. Kosztów uzyskania przychodu nie stanowią bowiem tylko straty enumeratywnie wymienione w art. 16 updop, a przepis ten nie wspomina o stratach z tytułu likwidacji towaru spowodowanej jego zniszczeniem lub utratą zdatności do spożycia. Proszę jednak pamiętać, że straty takie muszą być właściwie udokumentowane (np. protokołem likwidacji).

Ewidencja księgowa przekazania napojów na cele degustacji zależeć może od tego, czy napoje te były objęte ewidencją magazynową czy też nie.

Jeśli rozliczana przez Panią jednostka przekazuje na cele degustacji wytworzone napoje z magazynu, to przebiegać to będzie zapisem:

• Wn Pozostałe koszty rodzajowe - koszty degustacji i promocji
• Ma Wyroby gotowe.

Jeśli przekazaniu podlegają kubki, to należy w księgach rachunkowych ująć następujące zapisy:

• Wn Pozostałe koszty rodzajowe - koszty degustacji i promocji
• Ma Materiały.

• Wn Rozliczenie zakupu
• Wn Rozrachunki z tytułu VAT - VAT naliczony
• Ma Rozrachunki z dostawcami.

• Wn Pozostałe koszty rodzajowe - koszty degustacji i promocji
• Ma Rozliczenie zakupu.