Ewidencja faktur prognozowych za media

Zgodnie z art. 6 ust. 1 uor w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Jednocześnie należy pamiętać, że dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione - art. 6 ust. 2 uor.

Powyższa zasada memoriału nakazuje jednostkom ujmować w księgach rachunkowych wszystkie przypadające na ich rzecz przychody, jak i obciążające je koszty, związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego (okresu sprawozdawczego), niezależnie od terminu ich zapłaty. Dodatkowo zasada istotności opisana w art. 8 ust. 1 uor nakazuje zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.

Na gruncie prawa podatkowego faktury za media zostały uregulowane w sposób szczególny. Przepisy ustawy o VAT odmiennie od zasad ogólnych określają regulacje odnośnie momentu powstania obowiązku podatkowego, jak i prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z  § 11 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie faktur wynika, iż fakturę należy wystawić nie wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego i nie później niż z chwilą powstania tego obowiązku. Dodatkowo w § 11 ust. 3 ww. rozporządzenia wskazano, że w sytuacji gdy faktura za media zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy, nie ma ograniczeń co do najwcześniejszego terminu wystawienia faktury. Oznacza to, iż nawet jej wystawienie kilka miesięcy wcześniej niż okres rozliczeniowy pozostaje bez wpływu na obowiązek podatkowy.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jeżeli nabywcą usług powszechnych jest podatnik VAT, to przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ogólna zasada wynikająca z art. 86 ust. 10 pkt. 1 ustawy o VAT mówi, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub w miesiącu następnym. W niektórych jednak przypadkach szczególny moment powstania obowiązku podatkowego wiąże się również ze szczególnymi zasadami odliczania podatku naliczonego przez nabywcę towarów i usług.

I tak, dla usług wymienionych w art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o VAT, tj. usług powszechnych, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeśli został on określony w umowie. W tej kategorii zakwalifikowano rozliczenia z tytułu dostaw gazu. Z kolei art. 86 ust. 10 pkt. 3 ustawy o VAT stanowi, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego  w przypadku usług dostawy gazu powstaje w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności faktury. Nie ma tutaj znaczenia ani data wystawienia faktury, ani data jej potrzymania.

W opisanej sytuacji VAT naliczony może Pani rozliczyć z tych faktur w miesiącach, w których upływa odpowiednio ich termin płatności, a jeżeli Pani tego nie dokona, to w rozliczeniu za jedne z dwóch następnych okresów rozliczeniowych - art. 86 ust. 11 ustawy o VAT.

Ewidencja księgowa:

1. Otrzymanie faktury prognozowanej w listopadzie za okres 15 listopada2011 r.-14 stycznia 2012 r.
   • Wn Rozliczenie zakupu (brutto)
   • Ma Rozrachunki z dostawcami.
2. Rozksięgowanie faktury
   • Wn Zużycie materiałów i energii (netto)
   • Wn Rozrachunki z VAT (naliczony do rozliczenia w późniejszym terminie)
   • Ma Rozliczenie zakupu.
3. Zarachowanie kosztów do rozliczenia w czasie:
   • Wn Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów (netto)
   • Ma Rozliczenie kosztów rodzajowych (490).
4. Rozliczenie koszów przypadających na cześć FV w listopadzie
   • Wn Koszty zarządu
   • Ma Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów.
5. Rozliczenie podatku VAT w miesiącu płatności faktury
   • Wn Rozrachunki z VAT (do odliczenia w bieżącym okresie)
   • Ma Rozrachunki z VAT (naliczony do rozliczenia w późniejszym terminie).