Korekta odpisu na ZFŚS

Mariusz Pigulski

Autor: Mariusz Pigulski

Dodano: 18 stycznia 2011
Pytanie:  Czy trzeba było skorygować odpis na ZFŚS na koniec roku 2010, gdy w przeliczeniu na pełne etaty średnia wynosiła 26,83 etatu na koniec roku 2010, a odpis na początku roku był na 27 osób? Odpis był również na uczniów, którzy są u nas zatrudnieni, jako pracownicy młodociani i na początku roku odpis był na dwóch uczniów, a na koniec roku mieliśmy 7 zatrudnionych uczniów. Z ZFŚS uczniom tym nie było wypłacane żadne świadczenie. Czy należało skorygować ten odpis dla uczniów?
Odpowiedź: 

Dokonując korekty odpisu na ZFŚS należy porównać planowany stan zatrudnienia ze stanem rzeczywistym osobno dla pracowników zatrudnionych w normalnych warunkach, pracowników pracujących w warunkach szczególnie uciążliwych oraz osobno dla pracowników młodocianych. Dopiero po porównaniu przeciętnego zatrudnienia w poszczególnych grupach pracowników możliwe będzie ustalenie czy łączna kwota całorocznego odpisu musi zostać skorygowana.

To, ile pieniędzy powinno znaleźć się na wyodrębnionym rachunku ZFŚS, zależy od przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w jego drugim półroczu oraz od przeciętnej liczby zatrudnionych osób (chodzi tu o przeciętną planowaną w danym roku kalendarzowym liczbę zatrudnionych po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, która w końcu roku korygowana jest do faktycznego średniego stanu zatrudnienia). Przeliczenia osób niepełnoetatowych na pełne etaty dokonuje się według liczby godzin pracy ustalonych w umowie o pracę w stosunku do obowiązującej normy.

Ustalając przeciętną liczbę zatrudnionych pracowników należy zaliczyć zarówno osoby zatrudnione w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę, jak i powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, a także osoby przebywające na urlopach wychowawczych. Pominąć powinniśmy zaś zleceniobiorców, chałupników oraz osoby wykonujące umowy agencyjne bez względu na długość ich trwania.

Aby wyznaczyć przeciętną liczbę zatrudnionych z danego miesiąca w praktyce używa się jednej z 3 metod statystycznych:

  • metody średniej arytmetycznej ze stanów dziennych w miesiącu - polegającej na zsumowaniu stanów zatrudnienia z każdego dnia, a następnie podzielenia otrzymanej wartości przez liczbę dni miesiąca;
  • metody uproszczonej - polegającej na zsumowaniu stanów dziennych w pierwszym i ostatnim dniu miesiąca i podzieleniu ich przez 2;
  • metody średniej chronologicznej - polegającej na zsumowaniu połowy stanu zatrudnienia w pierwszym i ostatnim dniu miesiąca i pełnego stanu zatrudnienia w 15. dniu miesiąca i podzieleniu otrzymanej wartości przez 2.
Dwie ostatnie metody znajdują zastosowanie najczęściej w warunkach stabilnej sytuacji kadrowej.

Przy obliczaniu przeciętnej liczby zatrudnionych w danym roku kalendarzowym (obrachunkowym) dodaje się przeciętne liczby zatrudnionych w poszczególnych miesiącach (po przeliczeniu na pełne etaty) i otrzymaną sumę dzieli się przez 12 (wynik przyjmujemy z 2 miejscami po przecinku).

Podstawą obliczeń odpisu w 2010 r. była kwota 2.794,25 zł. Zatem w 2010 r. podstawowy odpis na ZFŚS wynosił:
1) na jednego zatrudnionego w tzw. normalnych warunkach pracy: 1.047,84 zł, (2794,25 zł x 37,5%),
2) na jednego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze w myśl przepisów o emeryturach pomostowych: 1.397,13 zł, (2794,25 zł x 50%),
3) na jednego pracownika młodocianego:
- w pierwszym roku nauki: 139,71 zł (5% z 2794,25 zł),
- w drugim roku nauki: 167,66 zł (6% z 2794,25 zł),
- w trzecim roku nauki: 195,60 zł (7% z 2794,25 zł).

Równowartość skalkulowanych na początku roku odpisów podmioty obowiązkowo tworzące fundusz socjalny muszą przelać:

  • do 31 maja danego roku, co najmniej 75% kwoty odpisu podstawowego,
  • do 30 września danego roku pozostałą część środków wraz z ewentualnymi odpisami dobrowolnymi.

Pracodawca naliczając na początku roku odpis na fundusz, powinien uwzględnić już w tym odpisie przewidywane dodatkowe zatrudnienie lub planowaną redukcję zatrudnienia. Zdarza się, że w trakcie roku mogą wystąpić dodatkowe, często nieprzewidywalne okoliczności, które spowodują zmianę stanu zatrudnienia, np. redukcja zatrudnienia na wskutek pogorszenia się koniunktury. Dlatego na koniec roku, najpóźniej do 31 grudnia, pracodawca powinien dokonać korekty odpisu na ZFŚS do rzeczywistej, przeciętnej liczby pracujących w zakładzie za dany rok kalendarzowy. Jeżeli średnia rzeczywista liczba zatrudnionych okaże się wyższa od zaplanowanej, wówczas do końca roku należy odprowadzić na wyodrębnione konto funduszu dodatkowe środki. W odwrotnej sytuacji powinniśmy wycofać część pieniędzy z rachunku zfśs i zasilić nimi rachunek bieżący zakładu lub zmniejszyć o określoną kwotę przyszłoroczny odpis.

Kiedy założony przeciętny stan zatrudnienia nie uległ w kolejnych miesiącach danego roku zmianie, wówczas odpis na fundusz nie podlega korekcie.

Jeżeli już w trakcie roku pracodawca będzie miał pewność, że planowany poziom zatrudnienia ulegnie zmianie, wtedy może on wstępnie skorygować wysokość odpisów na ZFŚS jeszcze przed przelaniem pieniędzy na konto ZFŚS.

Najpóźniej do 31 grudnia, pracodawca musi dokonać finalnej korekty odpisu.

PRZYKŁAD
W styczniu 2010 r. spółka z o.o. zaplanowała, iż miesięczne, przeciętne zatrudnienie wyniesie w 2010 r. 27 etatów (w tym 25 pracowników zatrudnionych w normalnych warunkach i 2 pracowników młodocianych w drugim roku nauki). Kwotę odpisu na ZFŚS spółka ustaliła na poziomie 26.531,32 zł (1.047,84 zł x 25 pełnych etatów + 167,66 zł x 2 pracowników młodocianych). Do końca maja 2010 r. spółka przelała na konto ZFŚS kwotę 19.898,49 zł, zaś do 31 września 2010 r. pozostałe 6.632,83 zł. Na koniec grudnia 2010 r. przeciętne zatrudnienie wyniosło po przeliczeniu na pełne etaty 26,83 osób (w tym 7 pracowników młodocianych w drugim roku nauki), na których łączny odpis winien wynieść 21.952,29 zł (1.047,84 zł x 19,83 etaty + 167,66 zł x 7 pracowników młodocianych). W tej sytuacji na koncie ZFŚS powstała nadpłata środków w wysokości 4.579,03 zł (26.531,32 zł - 21.952,29 zł). Wspomnianą kwotę spółka może wycofać z rachunku funduszu lub przeznaczyć na poczet przyszłorocznego odpisu.
- art. 5 i art.6 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.),
- § 1 i § 3 rozporządzenia z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz.U. z 2009 r. nr 43, poz. 349),
- obwieszczenie Prezesa GUS z 19 lutego 2010 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2009 r. i w drugim półroczu 2009 r. (MP nr 10, poz. 104).
Tekst opublikowany: 

16 stycznia 2011 r.

Mariusz Pigulski

Autor: Mariusz Pigulski

Specjalista w zakresie kadr i płac. Autor licznych opracowań i publikacji z zakresu kadr, rozliczania wynagrodzeń, składek ZUS oraz podatku.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego dokumentu.
Zaloguj się aby dodać komentarz